Uzak Doğuda Hakimiyet Mücadelesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin Kurulması

  ÇiN HALK CUMHURIYETI'NIN KURULMASI 

 Çin 'de Mao'nun yönetimi ele geçirmesiyle komünist yönetim iş başına geldi (1949).

 Çin'deki yeni rejim,

 - Ülkede büyük değişikliklerin yaşanması

- Çin dış politikasının değişmesi

- Çin’in uluslar arası politikayı etkilemesi gibi sonuçları ortaya çıkarmıştır.

 Çin'deki yeni rejim, SSCB ve müttefikleri tarafından hemen tanınmış, Çin ile SSCB arasında 30 yıllık dostluk ve ittifak antlaşması imzalanmıştır (1950). Ancak önceki bölümlerde anlattığımız şekilde 1959'dan itibaren Çin - SSCB ilişkileri bozulmuş, Moskova - Pekin çekişmesine dönüşmüştür.

 Yeni Çin yönetimi döneminde yaşanan önemli olaylardan bazıları şunlardır:

-Çin, ABD’ye karşı Kore Savaşı’na girmiştir. (1950)

~ 1959'dan itibaren Çin - Hindistan ilişkileri bozulmuştur. Bu gelişme Keşmir meselesinden dolayı Hindistan ile sorun yaşayan Pakistan'ın Çin'e yaklaşmasına neden olmuştur.

  ~ Çin, Malaya'daki İngilizlere ve Çin Hindi'ndeki Fransızlara karşı devrimci hareketlere destek vermiştir. Vietnam Savaşı'nda Kuzey Vietnamıları destekledi. Çin, 1956'daki Süveyş Krizi'nde Mısır'ı desteklemiştir.

II. Dünya Savaşı'ndan sonra Japonya'nın ekonomik olarak hızla kalkınması, Japonya'nın ABD nüfuzu altında olması, Çin - ABD ilişkilerinin yumuşamasına ortam hazırlamıştır.

 UZAK DOGU'DA ÇATIŞMA 

  

Soğuk Savaş Dönemi'nde ABD ile SSCB'nin Uzak Doğu'daki çıkar çatışmaları, bölgede sorunlara ve savaşlara neden oldu. Kore'de ABD ve SSCB askerlerinin bulunması, Fransa'nın Hindi Çin 'deki varlığı bölgedeki çatışmaların diğer nedenidir.

 KORE SAVAŞI

II. Dünya Savaşı sonunda yapılan antlaşmalarla Japonları Kore'den çıkarma görevi ABD ile SSCB'ye verildi. Japonya'nın teslim olmasından sonra SSCB Kuzey Kore'ye, ABD Güney Kore'ye yerleşti ve 38. meridyen sınır kabul edildi.

 ABD, SSCB ve Birleşmiş Milletler Teşkilatı iki Kore'yi birleştirme konusunda başarılı olamayınca; kuzeyde SSCB kontrolünde Kore Halk Cumhuriyeti, güneyde ABD kontrolünde Güney Kore Cumhuriyeti kuruldu.

 SSCB, ABD'nin Kore ve Japonya'da asker bulundurmasından rahatsız oldu. Sovyet Rusya, Çin'de komünist rejimin kurulmasından sonra ABD 'yi Uzak Doğu'dan atmaya karar verdi. Bu kararın devamı olarak, SSCB'nin talimatıyla Kuzey Kore, Güney Kore'ye saldırdı (25 Haziran 1950) Bu saldırıdan sonra ABD'nin başını çektiği Birleşmiş Milletler Kuvveti oluşturuldu. Türkiye bu kuvvete bir tugay askerle katıldı. Taraflar 1953 yılına kadar süren savaşta birbirine üstlük sağlayamadı ve SSCB, ABD 'yi Kore'den çıkaramayacağını anladı.

   SEATO’NUN KURULUŞU 

   II. Dünya Savaşı'ndan sonra ikiye ayrılan Vietnam'ın kuzeyinde komünistlerin gücünü artırması ve Kore Savaşı, ABD'yi bölgede yeni önlemler almaya zorladı. Bu yüzden Amerika, Uzak Doğu'daki etkinliğini artırmak amacıyla ilk adım olarak bağımsızlığını yeni kazanan Tayland, Laos, Kamboçya ve Güney Vietnam'a askeri ve ekonomik yardımları artırdı.

 İkinci adımda ise, SEATO veya Manilla Paktı denen Güney Doğu Asya Antlaşma Teşkilatı 'nı (South East Asia Treaty Organization) kurdu. Bu kollektif savunma sistemi, 8 Eylül 1954'de, Amerika, İngiltere ve Fransa ile, Uzak Doğu ülkelerinden Yeni Zelanda, Avustralya, Filipinler, Tayland ve Pakistan'ın katılması ile kurulmuştur. ABD, bu faaliyetiyle, SSCB ve Çın’i Batı Avrupa kıyılarından Pasifik'e kadar uzanan bir çember içine almıştır.

Diğer Ünite Konuları (Görmek İçin Tıklayın)