Osmanlılarda Devlet Yönetimi Soruları
Soru-Cevap Metoduyla Ünite Konularının Tekrarı
SORULAR VE CEVAPLAR
1. Osmanlı klasik dönem kültür ve medeniyetinin oluşumunda devlet sisteminin temelleri hangi hukuk sistemine göre oluşturulmuştu?
—Orta Asya Eski Türk gelenekleri
—İslâm Dini’nin devlet anlayışı
—Hâkim olunan topraklardaki toplumların devlet anlayışı göre oluşturulmuştur.
2. Osmanlılarda devleti meydana getiren temel unsurlar nelerdi yazınız?
Devleti meydana getiren ana unsular;
—Millet (halk)
—Yurt (ülke)
—Egemenlik (devlet kudreti)
—Bağımsızlıktır
3. Osmanlı yönetim sisteminde temel anlayışı hangi temeller dikkate alınarak oluşturulmuştur sadece adlarını yazınız?
Osmanlı yönetim sisteminde temel anlayışı adalet, hoşgörü ve himayedir.
4. Osmanlıların başlıca İstanbul’dan önceki ilk başkentlerinin adlarını yazınız?
Söğüt, Karacahisar, İznik, Bursa ve Edirne Osmanlı Devleti’ne başkent olmuştur
5. *Osmanlı hükümdar hangi unvanlarla anılmışlardır?
bey, gazi, hüdavendigâr, han, hakan, sultan, padişah, halife, şahane ve hümayun gibi unvanları kullanmışlardır.
6. Sultan unvanını ilk defa hangi Osmanlı padişahı kullanmıştır?
I. Murat
7. Halife unvanını ilk defa hangi padişah kullanmıştır?
Yavuz Sultan Selim
8. Sancak Beyi, lala ne demektir, Osmanlılarda sancağa çıkma usulü hangi padişah döneminde kaldırıldı?
Şehzadeler genç yaşta Anadolu’ya sancak beyi olarak gönderilir ve yanlarında lala adı verilen hocalar bulunurdu. III. Mehmet’in “sancağa çıkma usulünü” kaldırması, şehzadelerin devlet yönetiminde tecrübe kazanmalarını önlemiştir. Bundan sonra şehzadeler sarayda kafes hayatı yaşamış ve güçlü hükümdarlar dönemi sona ermiştir
9. Osmanlılarda başlıca hükümdarlık sembolleri nelerdir yazınız?
Hutbe,
Hilat
Sikke
Davul,
Sancak
Taht
Eyüp Sultan Türbesi’nde kılıç kuşanmak
10. Osmanlılarda “saray” ne demektir, tanımını yapını ve sarayın devlet yönetimindeki görevleri nelerdir yazınız?
Saray, padişahın devleti yönettiği ve özel hayatını geçirdiği yerdi. Memleketin tüm birimleri saraydan yönetiliyordu.
Devlet’in yürütme organı olan hükümet, sarayın “babüs sade” denilen kısmına toplanırdı.
*Devlet yönetiminin merkezi olan sarayda;
-Divan toplantıları
-Padişahların tahta çıkışı ve cülus töreni
-Yabancı elçilerin kabulü
-Bayramlaşma törenleri yapılırdı.
11. Divanıhumayının Osmanlılarda Devlet yönetimindeki yeri ve önemini açıklayınız?
- Divan-ı hümayun’un temeli Orhan Bey döneminde atılmış son şekli Fatih döneminde verilmiştir.
-Divan padişaha danışmanlık yapar son kararı padişah verirdi.
Devlet işlerinin görüşülüp karara bağlandığı, savaş ve barış kararlarının verildiği, bu günkü bakanlar kurula benzer bir teşkilattı.
-Divan hangi din ve mezhepten olursa olsun herkese açıktı.
-Divan en yüksek yargı organı olup önemli davlara burada bakılırdı.
12. -Divan-ı Hümayunda alınan kararlarlar kimler tarafından kayıt altına alınmıştır?
beylikçi, tahvil, ruûs ve amedi kalemleri alınan kararları kayıt altına almakla görevliydi.
36. Osmanlılarda ilk top hangi savaşta ve hangi padişah döneminde kullanıldı?
-I. Murat, I. Kosova Savaşı’nda
13. Tımarlı sipahilerin önemini kaybetme nedenlerini yazınız
—Diriliklerin hak etmeyen kişilere verilmesi
—Yeniçerilerin tımarları ele geçirmeleri,
—Sipahilerin sayılarının azaltılması,
—Yeni fetihlerle toprakların genişletilememesi,
—Celâli isyanları yüzünden üretimin azalması
—Tımar gelirlerinin düşmesi ve gelirlerinin hazineye mukataa yolu ile aktarılması,
—XVII. yüzyıl ortalarından itibaren tımarlı sipahilerin geri hizmetlerde görevlendirilmeleri.
14. 17. ve 18. yüzyılda Osmanlılarda donanmanın durumu nasıldı, açıklayınız?
XVII. Yüzyılda iyi değildi Venediklerin Çanakkale'yi kapatmaları açıkça göstermektedir. Çeşme'de Rusların donanmalarımızı yakmasından sonra Cezayirli Gazi Hasan Paşa önemli bir ıslahatla donanmaya çeki düzen verdi. Tersaneler yenilendi. Denizcilik okulu açıldı. III. Selim devrinde bu çalışmalar hızlandırıldı.
Osmanlı Devletinin uzak vilayetleri (Cezayir'i, Tunus, Trablusgarp, Mısır) Müstakil donanmalar oluşturmakta idi. Özellikle Cezayir Donanması Merkez donanmanın yerini alarak Akdeniz'in Osmanlı'ya bağlı kalmasını sağlamıştır. Bu donanma 1681 yılına kadar büyük okyanuslara kadar açılmıştır. Hatta 5 Eylül 1795 de Amerikan Ticaret gemilerini ele geçirerek Amerika ile Amerika'nın yılda 642 dolar altın ve 12 bin Türk altını Cezayir'e ödeyecekti, anlaşması imzalanmıştı.
18. Osmanlılarda Divan-ı Hümayun ne demektir, başlıca Osmanlılarda klasik dönemin divanıhumayunun üyelerinin adlarını yazınız?
Divan-ı Hümayunda toplumu ilgilendiren, idari, mali ve askeri konular yöneticilerin kendi başlarına karar veremedikleri meseleler görüşülür karara bağlanır ve padişahın onayına sunulurdu.
Klasik Dönemde Divan-ı Hümayun’un başlıca üyeleri:
Padişah
Vezirler
Kaptan-ı Derya
Şeyhülislam
Kadıasker
Nişancı
Devfterdar
Yeniçeri Ağası