Magna Charta (Büyük Şart)
Magna Charta ve Avrupa'da Yüzyıl Savaşları
MAGNA CHARTA (Büyük Şart) (1215)
Magna Charta İngiltere'de halkın kişisel haklarının tanındığını belirten ilk siyasal belgedir. 1215 yılında İngiltere kralı Jan (Yurtsuz Jan) ile soylular arasında İngiliz demokrasisinin temeli sayılan Magna Charta (Büyük Şart) imzalanmıştır.
Bu fermanın önemli maddeleri şunlardır:
Hiçbir özgür insan, yürürlükteki kanunlara başvurmaksızın tutuklanamaz, sürgün edilemez, mülkü elinden alınamaz, herhangi bir şekilde yok edilemez. Adalet satılamaz, geciktirilemez, hiçbir özgür yurttaş bu haklardan mahrum bırakılamaz.
-Kanunlar dışında hiçbir vergi, yüksek rütbeli kilise adamlarıyla, baronlardan oluşan kurula danışmadan haciz yoluyla veya zor kullanılarak toplanamaz.
Bu ferman ile;
-Anayasa niteliğindeki bu ferman bir süre sonra ingiltere'de parlamento yönetiminin kurulmasına ortam hazırlamıştır, İngiltere Mutlak Krallık yönetiminden Meşruti Krallık yönetimine geçmiştir.
-İngiltere'de demokratikleşme süreci başlamıştır.
-İngiltere'de kralın yetkileri sınırlandırılmıştır.
YÜZYIL SAVAŞLARI (1337 -1453)
Yüzyıl Savaşları İngiltere ile Fransa arasında yapılmıştır. Savaşın nedeni; İngiltere'nin, Fransız topraklarına hakim olmak istemesidir. Aralıklarla iki devlet arasında 116 yıl devam eden savaşlar sırasında Kresy Savaşı'nda tarihte ilk defa İngilizler tarafından top kullanılmıştır.
Yüzyıl Savaşlarının başlangıcında İngiltere üstünlük sağlamıştır, İngilizlerin birçok Fransız toprağını işgal ederek Orlean'ı kuşattıkları sırada, Fransa'da gaipten sesler duyduğunu ve krala yardım etmekle görevlendirildiğini söyleyen Jan Dark ortaya çıktı. Jan Dark Fransızların cesaretini ve savaşı kaza-nacaklarına olan inançlarını artırmış ve savaşların gidişatını değiştirmiştir, İngilizlere esir düşen Jan Dark'ın yakılarak öldürülmesi Fransa halkında ulusal heyecana yol açmış ve Yüzyıl Savaşlarında, Fransa üstünlük kurmuşsa da Türklerin İstanbul’u fethetmesiyle Papa; İngiltere ile Fransa’yı barıştırmasıyla savaş sona ermiştir (1453).
Yüzyıl Savaşlarının Sonuçları
-Fransa'da zayıflayan derebeyliklerle mücadele edilerek kuvvetli bir krallık kurulmuştur. Bu gelişmeler sonucunda derebeylik sistemi kaldırılarak Fransa'da siyasal birlik sağlanmıştır.
-İngiltere'de Çifte Gül Savaşları adıyla bilinen ve otuz yıl süren iç savaşlar yaşanmıştır.
-Osmanlı Devleti'nin Balkanlardaki ilerleyişi kolaylaşmıştır.
-Avrupa'da, bir devletin sömürge durumuna getirilemeyeceği anlaşılmıştır.