Kuruluş dönemi Osmanlıların kurucusu Osman Gazi'nin 1302 yılında Koyunhisar Savaşı ile dönemin en güçlü imparatorluğu olan Bizans'ı yenilgiye uğratmasıyla başlamıştır.

Harita                Kuruluş Dönemi Osmanlı Padişahları

Ertuğrul Gazi Döneminde:

Kayı; Sağlam, güçlü ve kuvvetli anlamına gelir. Osmanlı Devleti’ni kuran Oğuzların Kayı boyundandır.

Kayı Boyu Oğuzların Bozok kolunun Günhan soyundan gelmektedir.

1071 Malazgirt Savaşı’ndan sonra diğer Oğuz boylarıyla birlikte Anadolu’ya geldiler.

Osmanlı devletinin kurucuları Kayılar Ertuğrul döneminde Anadolu’da ilk olarak Ahlat’a yerleştiler. Sonra, Ankara Karacadağ’a yerleştirildiler.

Daha sonra sınır güvenliğini güçlendirmek için Söğüt’e yerleştirildiler. Uç beyliği olarak fethettikleri yerlerden Domaniç’i kılıç hakkı olarak aldılar.

Osman Bey Döneminde

İlk Osmanlı Kadısı: Karacahisar Camisi’nde Osman Gazi adına ilk hutbeyi okuyan Dursun Fakih, Osmanlı Devleti’nin ilk kadısıdır.

Bursa’da İlk Osmanlı Medresesi: Orhan Bey döneminde kurulup geliştirildi.   

1281’de Ertuğrul Gazi’nin ölümü üzerine yerine oğlu Osman Gazi, 23 yaşında Kayı Boyu’nun başına geçti.

-Köprühisar ve Yenişehir bu dönemde ele geçen topraklardan birisidir.

III. Alaattin Keykubat’ın İlhanlılar tarafından İran’a götürülmesi üzerine 1302 tarihinde Koyunhisar Savaşı sonrası bağımsızlığını ilan etti.

 Koyunhisar Savaşı (1302):

   -Koyunhisar Savaşı 1302 yılında yapıldı.
   -Osmanlıların Bizans ile yaptığı ilk savaştır.
   -Bu savaşı Türkler kazandı ve bu savaştan sonra İzmit yolu Türklere açıldı.
   -Bu savaştan sonra İznik ve Bursa’yı fethetmek için İznik–İzmit yolu üzerinde bulunan Karahisar ele geçirildi(1308).

Yarhisar, Bilecik, İnegöl ele geçirildi.

       Bursa’nın Fethi (1326):

      Bursa’yı Fethedebilmek için Bursa giriş ve çıkışlarını kontrol etmek gayesi ile bu kentin yakınlarına iki kale inşa edildi.
 Orhan Bey 1326 yılında Bursa’yı Fethedebilmek için önce Bursa’nın Güney-Batısındaki Orhaneli Kalesi (Atranos)ve Mudanya Limanı alınarak Bursa’nın Bizans ile olan bağlantısı kesilmiştir.

 Bursa’nın Fethi’nin Sonuçları: Bursa; ipek üretim merkezi olması ve önemli ticeret yolları üzerinde bulunması sebebiyle beyliğin ekonomik açıdan büyümesini sağladı.

Bizan’ın Güney Marmara’daki etkinliği kırıldı.

Bursa Osmanlıların Başkenti haline geldi.
     Palekanon (Maltepe Savaşı):  Bursa’ın fethedilmesinden sonra Bizans İmparatoru III. Andronikos karşı saldırıya geçerek Bursa’yı geri almak için harekete geçti. Orhan Bey 1329 yılında Bizans Ordusunu Maltepe’de ani bir baskınla yenilgiye uğrattıktı.

-1331 yılında İznik

1337 yılında ise İzmit fethetti. 
İznik’in fethinden sonra Gemilik ve 1337 yılında da İzmit fethedildi.

        ANADOLU’DA TÜRK SİYASİ BİRLİĞİNİN SAĞLANMASI:

       Karesioğullarının Osmanlı Topraklarına Katılması
     1345 yılında Karesioğulları içinde meydana gelen taht karışıklıklarını fırsat bilen Orhan Bey bir seferle Karesioğullarına son vererek Balıkesir, Manyas ve Kapıdağı’nı Osmanlı topraklarına kattı.

     Karesibeyliğinin Osmanlı Topraklarına Katılmasının Önemi:
     Karesi  beylerinden Hacı İlbey, Evrenuz Bey, Ece Halil ve Gazi Fazıl Bey Osmanlı hizmetine girdi.   
-1354 yılında Eretna Beyliğine ait Ankara ve Sivrihisar’ı  Süleyman Paşa komutasındaki kuvvetler tarafından alındı.

 Not: Ege Denizi kıyısında bulunan Karesioğulları ve Aydınoğulları önemli deniz gücüne sahiptiler. Bizans ve Haçlılarla savaşarak güçlerini ispatlamışlardı.

     Osmanlılar 1345 yılında Karesi Beyliği’ne ve 1390 yılında (Yıldırım Beyazit) ise Aydın oğullarına son vererek
Karesioğulları ve Aydınoğulları’nın deniz gücünden ve donanmalarından faydalanmışlar.

Bundan sonra; Adalar denizindeki fetih faaliyetlerini Osmanlılar üslenmiştir.
Anadolu’da siyasal birliğin sağlanmasında önemli bir adım atmışlardır.

Not:  Karesioğulları Osmanlı Devleti’ne katılan ilk beyliktir. Bu nedenle Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamak için atılan ilk adım olmuştur. Çeyiz olarak Germiyenoğullarından Kütahya, Simav, Emet ve Tavşanlı alınmıştır. I. Murat döneminde Karamanoğlulları tehdidi karşısında Osmanlıların desteğini almak içinde Hamit Oğulları Akşehir, Beyşehir, Yalvaç, Seydişehir ve Isparta’yı Osmanlılara satmışlar.

Yıldırım Bayezit döneminde Anadolu’da Türk siyasi birliği büyük ölçüde sağlansa da Ankara Savaşı’nda Timur’a yenilmesi nedeniyle Anadolu’da Türk Siyasi birliği tekrar bozulmuştur.

Yıldırım Bayezit döneminde Niğbolu Savaşı’nda Haçlıların yenilmesi nedeniyle Yıldırım Bayezit’e Sultan’ül İklim-i Rum (Rum Diyarı’nın Sultanı) Ünvanı verilmişti. Fakat Bir süre sonra Osmanlıların Memlüklerin bağlı Dulkadiroğullarından toprakların alınması nedeniyle Memlüklerle ilişkiler bozulmuştur.
        BALKANLARDA YAPILAN FETİHLER 

      Türklerin Rumeli’ye Geçişi; Çimpe Kalesi’nin Alınması (1353)

      Orhan Bey döneminde Saray Bakanı Kantakuzen ile İmparator Yuannis’i  arasındaki taht kavgalarına karışarak Kantakuzen’in tahta geçmesini  sağlamıştır.

     Orhan Bey; İmparator Kantakuzen’in kızı Teodora ile evlendi. Bu dönemde Sırpların Bizans’ı tehdit etmesi sonucunda Süleyman Paşa komutasında Rumeli’ye yardım gönderildi. Bu yardımlar karşılığında Çimpe Kalesi Osmanlılara bırakıldı. Böylece Rumeli’deki fetihler için önemli bir üs kazanılmıştır. Orhan Bey’in temel politikası; Rumeli’yi ele geçirmekti

-Süleyman Paşa Çimpe’den hareket ederek Gelibolu’yu aldı. Daha sonra  Bolayir, Tekirdağ ve Malkara fethedildi.

      İstanbul-Edirne yolunun güvenliğini sağlamak ve Karadeniz’e ulaşabilmek için Burgaz ve Çorlu da alındı.

 Bizans’a yardım amacıyla yapılan seferler Rumeli’nin kolayca fethedileceğini göstermiştir. Rumeli’de ele geçirilen yerlere Türkmenler yerleştirilmiştir.

Anadolu Türk birliğini kurma çalışmaları için Orhan Bey zamanında ilk adım atılmıştır. Orhan Bey; akrabalık kurarak, kara kuvvetinden yararlanarak ve bazen de savaş yoluyla topraklarını büyüterek Anadolu’da Türk birliğini kurmaya çalışmıştır.

Karesioğulları Beyliği’ne ait topraklarını Osmanlılara geçmesiyle ilk kez denize bir kapı açılmıştır.

İSKÂN POLİTİKASI

 -Osmanlıların Rumeli’ye geçişiyle başlamıştır

 -Osmanlı’nın İskân politikasının temel amacı;

      1. Fethedilen yerleri Türkleştirmekti.

      2. Diğer bir amacı ise bölgeyi elde tutmak ve savunulmasını sağlamaktır.

İskan iki şekilde yapılmıştır:

 Sürgün yoluyla konar-göçer Anadolu’daki aileleri Balkanlara yerleştirmek

Kendiliğinden gelip yerleşenler.

      Öncelikle konar-göçer Yörükler ve Tatarlar tercih edilir  ve böylece yerleşik hayata geçmeleri sağlanırdı.

     Göçmen aile seçilirken bir yerde anlaşmazlık içinde olan iki aileden biri seçilir ve böylece o bölgede huzur sağlanırdı.

      Fethedilen yerlerdeki yerli halktan ayaklanma ihtimali olanlar ise başka yerlerde iskân ettirilirdi.

        Bizans’ın taht kavgalarında Bizans üzerinde etkili olarak Rumeli’de fetih yapılmasını sağlamıştır.

Devlet teşkilatını ve sosyal kurumları oluşturmasıyla beyliğin gerçek kurucusu olmuş ve Osmanlı Beyliğine devlet niteliği kazandırmıştır.

         Orhan Bey dönemini özetleyecek olursak:

1320 yılından itibaren yaşlılığı nedeniyle 45 yaşında olan oğlu Orhan Bey ordunun başına geçti.

Bu dönemde Bursa Fethedildi.

Bursa ticaret yolu üzerinde olması, ipek üretimi merkezi olması nedeniyle Bizans’ın önemli gelir kaynaklarından birisiydi.

Bu nedenle Bizans harekete geçerek Bursa’yı geri almak istemiştir.  Maltepe civarında Palekanon Savaşı’nda Bizans’ın mağlup edilmiştir.

-İznik, Gemlik ve İzmit fethedilmiştir.

Bu dönemde İlk Defa Rumeli topraklarına geçilmiştir.

Not: Yaya ve müsellem denilen ilk düzenli ordu kuruldu.

İlk divan teşkilatı kuruldu ve vezirlik kurumu oluşturuldu.

İllere kadılar ve subaşılar gönderildi.

İlk donanmaya sahip olundu ve Karamürsel'de ilk tersane kuruldu.

İlk kez iskân siyaseti uygulanmaya başlandı. (Tekirdağ ve Bolayır çevresinde)

İlk Osmanlı medreseleri Bursa ve İznik'te açıldı.

İmarethaneler (Aşevleri) açıldı.

NOT: Yapılan bu teşkilatlanma çalışmaları ile ''beylikten devlete geçiş'' sağlanmıştır. Böylece, devlet işleri kişisellikten çıkarılarak sürekliliği sağlanmış ve sosyal devlet anlayışı etkin bir şekilde uygulanmıştır.

        I. MURAT DEVRİ (1362-1389)

      Orhan Gazi, ölünce yerine oğlu I. Murat geçmiştir. İlk iş olarak taht kavgasına girişen kardeşlerinin ayaklanması bastırdı. 

  Bundan sonra Rumeli’ye geçerek Bizans ve Bulgar ordularını yenerek Edirne’yi Sazlıdere Savaşı sonucu ele geçirdi (1363).

     Sırpsındığı (I. Çirmen) Savaşı (1363):

     Bir süre sonra Filip’e ile Serez’i ele geçirerek buralara Anadolu’dan gelen Türkleri yerleştirdi. Türklerin bu girişimleri üzerine Balkanlar harekete geçti. Papanın teşvikiyle Sırp, Bulgar, Macar, Eflak ve Bosnalılardan oluşan Birleşik Haçlı Ordusu Osmanlılara saldırdılar. Bunun üzerine Hacı İlbeyi’nin komutasındaki Osmanlı öncü kuvvetleri Meriç ırmağı kenarında yaptığı ani bir saldırı ile Haçlıları ağır bir şekilde yenilgiye uğrattı. Tarihimizde bu savaşa Sırp Sındığı Savaşı adı verilir (1364).

Savaşın Sonuçları:

-Sırp Sındığı ile Türkler Balkanlar’da hızla ilerleme olanağı sağlandı ve buraların fetih yolları Türklere açılmış oldu. Bulgaristan, Makedonya ve Sırbistan’da Türk ilerleyişi sürdü.

-Balkanlardaki fetih hareketlerini yönetmek için başkent, Bursa’dan Edirne’ye taşındı (1365).

- Macarların Balkanlardaki etkisi kırıldı ve ilk Osmanlı-Macar ilişkileri bu savaşla başlamış oldu.

-Bulgar Kıralı kızını I. Murat’a vererek Osmanlı himayesine girdi.

         II. Çirmen Savaşı (1371):

     Türklerin Balkanlarda hızla ilerleyişi üzerine Avrupa’da Osmanlı Devleti’ne karşı yeni bir Haçlı seferi daha düzenlendi. Haçlı ordusunun büyük kısmını Sırplar oluşturuyordu. Haçlı ordusu, Meriç ırmağı kıyısındaki Çirmen’de Türk kuvvetleri tarafından bozguna uğratıldı (1371).

   Çirmen Zaferi sonrasında;

-Makedonya yolu Türklere açıldı.

-Bu bölgedeki Sırp direnişinin çökertilmesi sonucu Kavala, Drama ve Serez alındı.

Bulgar kralı, Makedonya’daki Sırp prensleri ve Bizans imparatoru Osmanlı hakimiyetini tanıdı.

I. KOSOVA SAVAŞI

Ploşnik Yenilgisi:

Osmanlıların Balkanlarda her geçen gün ilerlemesi karşısında Sırp, Bosna, Hırvat ve Arnavut prensleri arasına ittifak yapıldı. Bu durum üzerine I. Murat, Bosna Kralını cezalandırmak amacıyla  akıncı kuvvetlerini görevlendirmişti. Şahin Paşa yönetimindeki bir Osmanlı akıncı kuvvetleri Ploşnik denilen yerde birleşik Sırp-Bosna ordusu tarafından pusuya düşürüldü ve büyük kayıplar verdi(1388).

    Ploşnik olayından sonra Türklere karşı Balkanlarda ittifak kuvvetlendi.

     Bunun üzerine Haçlılar ile Osmanlılar Kosova’da karşılaştılar ve haçlılar ağır bir şekilde Türk kuvvetlerine yenildiler (1389).   Savaş meydanını gezerken I. Murat Miloş adında bir Sırp askeri tarafından hançerlenerek şehit edildi.

    I. Kosova Zaferi, Türklerin, balkanlarda tutunabilmek için verdiği mücadelelerin en büyüklerinden biridir.

Bu zafer,

-Balkanların Türk topağı durumuna geldiğini kanıtladı. Balkanlar’da Türk hakimiyeti sağlandı.

-Sırplar Osmanlı egemenliğine girdiler.

-Tuna Irmağı’nın güneyinde Osmanlılara karşı çıkabilecek bir güç kalmadı.

-Türklere Orta Avrupa yolu açıldı. 

Not:  I. Murat, Balkanlar’da Türk hâkimiyetini sağlamıştır.

Edirne’yi başkent yapmıştır.

Osmanlı Ordusu’nun temeli olan Kapıkulu (Yeniçeri) askeri teşkilatını kurdu.

Germiyan beyinin kızını oğlu Bayezıt ile evlendirerek bu beyliğin topraklarının bir bölümünü çeyiz olarak Osmanlı topraklarına kattı.

I. Murat’ın Rumeli’de ele geçirdiği topraklarda gösterdiği tutum halkın devlete bağlanmasını sağladı. 

       I. BAYEZİT DEVRİ (1389-1402):

      Anadolu’da Siyasi Birliği Sağlama Faaliyetleri:

 Bulgar Krallığını ortadan kaldırarak Tuna nehrine kadar Osmanlı hakimiyetini genişletti. Anadolu Türk birliği için çalışmalara başladı. Bunun için Saruhanlı, Aydınoğulları, Menteşeoğulları, Hamitoğulları ve Germiyan Beyliklerini Osmanlı topraklarına kattı.

Konya’yı alarak Karamanoğulları Beyliği’ne son verdi.

Candaroğulları, Kadı Burhanettin Beyliklerini Osmanlılara bağladı.

Anadolu’da ele geçirdiği toprakları birleştirerek Anadolu Beylerbeyliği durumuna getirdi ve Kütahya’yı Beylerbeyliği’nin merkezi yaptı.

Ankara savaşı öncesi Fırat’a kadar olan yerler Osmanlı hâkimiyetine girmişti.

 İstanbul’u kuşattı (1396). Yıldırım Bayezit’in İstanbul’u kuşatması nedeniyle Bizans’ın Avrupa’dan yardım istemesi üzerine Bir Haçlı ordusu düzenlendi. Haçlı ordusu Niğbolu’ya dayanması üzerine Yıldırım Bayezit kuşatmayı bırakarak Haçlılar’ı Niğbolu’da karşıladı. Niğbolu Savaşı ile Haçlıları yenilgiye uğratıldı. Savaşın sonucunda:

-Osmanlı Devleti’nin Avrupa üzerindeki baskısı arttı.

-Avrupa’da Osmanlı aleyhine en büyük güçlerden biri olan Macarlar etkisiz duruma geldi.

Eflak ve Boğdan Osmanlı himayesine girdi.

-Bulgar topraklarının tamamı Osmanlılara katıldı.

-Balkanlarda Türk hâkimiyeti sağlandı.

Yıldırım Bayezit Döneminde İstanbul’u İkinci Defa Kuşatıldı (1400):

-Karadeniz’ den gelecek yardımı önlemek amacıyla Anadolu Hisarı’nı yaptırdı. Fakat Timur Tehlikesi yüzünden Bizans’ın barış teklifini kabul ederek kuşatmayı kaldırdı. 

Bu anlaşmaya göre:

 Türkler ticaret amacıyla şehre serbestçe girebilecekler.

Bizans her yıl Osmanlılara vergi verecek.

-İstanbul’a bir Türk  mahallesi kurulacak ve bir camii inşaat edilecek.

-İstanbul’daki Türklerin davalarına bakmak için bir kadı atanacak.

       Ankara Savaşı (1402)    

      Savaşın gerçek nedeni; iki Türk hükümdarının Türk-Cihan hakimiyeti anlayışı için anlaşmazlığa düşmeleridir.

   Irak, İran ve Azerbaycan bölgesinde güçlenen Timur Devletindeki gelişmeler, Osmanlıları endişelendirmekteydi. Timur ise Çin seferine çıkmadan önce geride Osmanlı ve Memlükler gibi kuvvetli bir devlet bırakmak istemiyordu.

      Nitekim Bağdat ve Karakoyunlu Hükümdarlarının Yıldırım Beyazıt’a, Anadolu Beylerin de Timur’a sığınması savaşı kaçınılmaz bir hale getirdi. 1402 yılında Timur ile Ankara’nın Çubuk ovasında savaşa tutuşan Yıldırım Bayezit, yenilerek esir düştü ve esareti sırasında da öldü.

 Ankara Savaşı’nın Osmanlı Tarihi açısından Önemli Sonuçları:

-Balkanlarda Osmanlı ilerleyişi durdu.

-Yıldırım Bayezit zamanında dağılması beklenen Bizans’ın yıkılması gecikerek ömrü uzadı.

Bursa Timur’un askerleri tarafından yağmalandı

-Timur İzmir’de hüküm süren Saint –Jean Şövalyelerinin egemenliğine son vererek İzmir’i aldı.

- Yıldırım Bayezıt’ın esaret altında ölümü nedeniyle 11 yıl süren taht kavgaları (İsa, Musa, Mehmet ve Süleyman arasında taht kavgaları yaşındı) başladı. Bu döneme Fetret Devri denir (1402-1413).

Osmanlı Devleti dağılma tehlikesini yaşadı.

   Timur; Ankara Savaşı’ndan sonra Anadolu beyliklerini yeniden canlandırdı ve Karesioğulları ile Eşrefoğulları dışında kalan Anadolu beylikleri yeniden kurdu. Timur Osmanlılar da dahil olmak üzere hepsini kendisine bağladı. Böylece Anadolu Türk birliği bozulmuş oldu.

Timur’un çekilmesinden sonra, Anadolu’nun doğusunda güçlenen Akkoyunlular, Osmanlıları tehdit etmeye başladılar.

Ankara savaşı sonuçları bakımından Kösedağ Savaşı ile benzerlik taşımaktadır.

Osmanlı Devleti’nin balkanlardaki düzenli örgütlenmesi ve adaletli yönetimi sayesinde bu bölgede toprak kaybı olmamıştır.

Ankara Savaşı Osmanlı Tarihinde bir dönüm noktasıdır. Osmanlı Devleti’nin Balkanlarda ve Anadolu’daki yüzyıllık gelişmesini sona erdirerek tekrar başlangıç noktasına döndürmüştür.

 FETRET DEVRİ: (1402-1413)

     Yıldırım’ın oğullarından Süleyman Çelebi Edirne’de, Mehmet Çelebi Amasya’da, İsa Çelebi Bursa’da padişahlıklarını ilan ettiler.

     Mehmet Çelebi kardeşi Musa Çelebi ile anlaşarak Bursa’daki İsa Çelebi’yi ortadan kaldırdılar.

Musa Çelebi Edirne’ye gelerek kardeşi Süleyman’ı yendi ve padişahlığını ilan etti.

     Bunun üzerine Musa ve Mehmet çelebi arasında savaş başladı. Musa yenilerek öldürüldü ve Mehmet Çelebi tek başına hükümdar oldu.

Not:

Fetret Devri Anadolu’da en şiddetli kardeş kavgasının yaşandığı dönem olmuştur.  Zira devlet otoritesi yok olmuş ve Osmanlı Devleti siyasi birliği bozulmuşrut. Karesioğulları ve Eşrefoğulları hariç diğer Beylikler tekrar kuruldu.

 

Not:2: Fetret döneminde Bizans, Venedik, Ceneviz, Sırp ve Bulgarlara tavizler vermek zorunda kalınmıştır.  Bütün bu olumsuzluklara rağmen Balkanlarda önemli ölçüde toprak kaybı yaşanmadı. Bunun en önemli sebebi Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'da uyguladığı iskân politikası ve adaletli yönetim anlayışıdır.

I. MEHMET DÖNEMİ (Çelebi) (1413-421):

Fetret Devri sonunda kardeşlerini yenerek tek başına tahta oturdu.

Dağılan Anadolu birliğini yeniden sağladı. Bunun için Aydınoğullarından İzmir’i, Karamanoğullarından Akşehir, Beyşehir ve Seydişehir’i aldı. Menteşeoğulları ve Tekeoğulları da Osmanlılara bağlılıklarını bildirdiler.

 Bu Dönemin Önemli Olay ve Gelişmeler

1. Osmanlı-Venedik Savaşı (1416):

Venediklerin Osmanlı ticaret gemilerine saldırması üzerine Gelibolu tersanesi daha da gelişti ve burada hazırlanan bir donanma, 1416’te, Ege denizine açıldı. 1416’da Marmara adası ile Gelibolu arasında Çalı Bey komutasındaki Osmanlı donanması Venediklerle yapılan ilk deniz savaşında yenildi. Çalı Bey şehit edildi.  Osmanlılar bu donanma savaşında yenildiler ama tecrübe kazandılar. Venediklerle yapılan bu savaş 1430 yılına kadar devam etti. II. Murat döneminde (1430) yılında Selanik, Yanya ve Serez Osmanlı topraklarına katıldı. Ayrıca Orta ve Güney Arnavutluk’da da Osmanlıların egemenliği kuruldu.

2. Şeyh Bedrettin Olayı:

Şeyh Bedrettin ve müritlerinin dini ve sosyal içerikli bir ayaklanma çıkardılar. Şeyh Bedrettin ve müritleri etkisiz hale getirilerek idam edilmiştir.

 3. Şehzade Mustafa Sorunu:

Timur’un elinde tutsak olan şehzade Mustafa’nın isyanı bastırıldı.

Balkanlar’da otorite yeniden sağlandı.

1421’de ölümü üzerine yerine oğlu II. Murat geçti.

II. MURAT DEVRİ (1421-1452)

Dönemin Önemli Siyasi Olayları:

1. Mustafa Çelebi İsyanı:

-II. Murat, hükümdar olduktan sonra Bizans İmparatorluğu Mustafa Çelebi’yi yeniden ayaklandırmıştır. Bu isyanı bastırarak Mustafa Çelebi’yi idam ettirmiştir.

2. Bizans’ı Cezalandırmak Amacıyla İstanbul’un Kuşatılması;

Bizans Mustafa Çelebi’yi destekleyerek isyana kışkırtması nedeniyle  II. Murat, Bizans’ı cezalandırmak için İstanbul’u kuşatmış. Bizans İmparatoru da bu durum karşısında II. Murat’ın 13 yaşındaki kardeşini isyan ettirmiştir. Bu isyan Karaman ve Germiyan beyliklerinin kuvvetleriyle desteklenmiştir ve Bursa’nın kuşatılması üzerine II. Murat İstanbul kuşatmasını kaldırmış ve isyanı bastırmıştır.

3. II. Murat Döneminde Dışarıdaki Siyasi Gelişmeler:

-Anadolu’da Türk birliğini güçlendirmeye çalışmıştır.

-Balkanlarda; Sırp, Eflâk, Macar kuvvetlerine önemli kayıplar verdirildi.

-Balkanlardaki toprakların büyük kısmı-Sırbistan ve Belgrat dışındaki yerler; Osmanlı ülkesine katıldı.

Osmanlı Kuvvetlerinin Balkanlardaki Yenilgisi:

1443’te Macaristan, Lehstan, Sırbistan, Bosna ve Eflâk, Papalığın da desteğini alarak harekete geçip Osmanlı kuvvetlerini yendiler. Bu sırada Anadolu’da bulunan II. Murat, Karamanoğulları ile antlaşma yaparak Rumeli’ye geçti. İzlandi Geçidi, Derbend ve Yalvaç’ta yapılan savaşları, Osmanlı kuvvetleri kaybetti.

   Edirne Segedin Antlaşması:

   Bunun üzerine II. Murat, Macarlarla Edirne-Segedin Antlaşması’nı yaptı (1444). Bu antlaşma ile Osmanlılar bir miktar toprak kayıp etmişlerdi. Yapılan antlaşmaya göre:

1. Sırp Krallığı yeniden kurulacak ve Osmanlı Devleti’ne vergi verecekti.

2. Macaristan korumasındaki Eflâk, eskiden olduğu gibi Osmanlılara vergi verecek.

3. Tuna Nehri sınır olacak.

4. Antlaşma 10 yıl geçerli olacaktı.

5. Her iki taraf anlaşmaya sadık kalacaklarına dair kutsal kitap üzerine yemin ettiler

 Daha sonra Sultan II. Murat, Karamanoğullarının tutumlarından dolayı devrin alimlerinden fetva alarak bunların üzerine yürüdü. Karamanoğlu Beyi İbrahim Bey Osmanlılardan savaşmaktan çekinerek af dilemesi üzerine Karamanoğullarının varlığına son vermedi.

Germiyenoğulları vasiyeti üzerine ölümünden sonra toprakları Osmanlı Devletine katıldı.    

 Sultan II. Murat bu anlaşma sonunda yorulduğunu ileri sürerek tahtı oğlu II. Mehmet’e bırakarak Manisa’ya çekildi.

     Varna Savaşı (1444):

      Balkanlar’da Osmanlıların İzlandi Geçidi, Derbend ve Yalvaç’ta yenilgileri Haçlılarda Türklerin Avrupa’dan atılacağı umudunu güçlendirmişti. Bu nedenle Macarlar II. Murat’ın da tahtan çekilmesi fırsatını değerlendirmek istedi. Edirne Segedin Antlaşması’nı bozarak bir Haçlı ordusu oluşturdular. Vezir Candarlı Halil Paşa, II. Mehmet’ten babasının ordunun başına geçmesini istedi. II. Murat, bu istek üzerine ordunun başına geçerek Varna Savaşı’nda Haçlı Ordusu’nu ağır bir şekilde yenilgiye uğrattı (1444).

-Bu zafer Balkanlar’da Türk hâkimiyetini yeniden sağladı.

-Bizans’ın umutları kırıldı.

-Yeni fethedilen topraklarda izlenen siyaset gereği; Anadolu’dan getirilen Türk boyarı, Bulgaristan’a yerleştirildi.

 II. Kosova Savaşı (1448):

     Erdel Beyi Jan Hunyad; Varna’da uğradığı yenilginin izlerini silmek ve bu savaşta ölen Macar kralının intikamını almak için Eflâk prensini de yanına alarak; Bohemya, Polanya ve Almanlardan sağladığı kuvvetlerle Sırbistan’ı işgal etti ve Tuna’ya doğru harekete geçti. Bunun üzerine Padişah II. Murat, jan Hunyad’ı Kosova’da savaşmaya mecbur etti. Savaş Osmanlıların zaferiyle sona erdi (1448). Tuna’nın güneyi Osmanlı egemenliğine geçti. Osmanlıların Balkanlarda kazandığı zaferlerin en büyüklerinden bir olan İkinci Kosova Savaşı Türklerin Balkanlarda kesin olarak yerleşmesini sağladı.

 Not 1:

-Bu savaştan sonra balkanlarda Türk hakimiyeti kesinleşti.

-Haçlılar Türklerin Avrupa’dan atılamayacağını kabul ettiler ve bir daha saldırmaya cesaret edemediler.

-Bizans için kurtuluş ümidi kalmadı.

 Not 2:

 -II. Murat, Ankara Savaşı’ndan sonraki bütün olumsuzlukları ortadan kaldırarak Osmanlı Devleti’ni tekrar eski gücüne getirmiştir.

-Kendi arzusuyla tahtı oğluna bırakan tek padişahtır.

KISA -KISA ÖZET NOTLAR

Not: Koyunhisar Savaşı Osmanlılar ile Bizans arasında yapılan ilk savaştır.

Osmanlı Beyliği’nin Kuruluşu hakkında başvurulacak kaynak tarihçileri:  Aşıkpaşazade Halil İnancık, Fuat Köprülü,  Paul Wittek Pachymeres,  Neşri gibi dünyaca ünlü tarihçilerdir.

 Yukarıda ismi zikredilen kuruluş dönemi tarihçiler;

Moğolların önünden kaçan Türkmenler uç bölgelerde yığılmaları sonucunda nüfusun arttığını

-Beyliklerin sınır bölgesine gaza ve cihat amacıyla Bizans topraklarını Da’âr’ül İslam yapma gayretleri

-Hristiyan ve Musevilere karşı müsamahakar davranmaları

-Osmanlı Beyliğinin jeopolitik konumu

-Anadolu’da Gaziyan-ı Rum, Ahiyan-ı Rum, Bâciyan-ı Rum ve Abdalân-i Rum gibi askeri, sosyal ve iktisadi grupların Osmanlıları desteklemesi

Nedenleriyle Osmanlı kısa sürede güçlendiğini belirtmişlerdir.

Kuruluş Dönemi Yapılan Antlaşmalar:

Çimpe Kalesi'nin Üst Olarak Verilmesi

-Bizans içindeki taht kavgalarında Saray Bakanı Kantakuzenos’u destekleyerek tahta geçmesini sağlamışlar.

Ayrıca Balkanlar’dan yapılan saldırılar karşısında Süleyman Paşa komutasında gönderilen yardımları nedeniyle Çimpe Kalesi Osmanlılara üs olarak verildi.

1357 yılında Osmanlı-Bizans Arasında Yapılan Antlaşma

Orhan Beyin 12 yaşındaki oğlu Halil’in Foçalı Rum korsanları tarafından kaçırılmıştır.

Aralarında yapılan anlaşmaya göre; Bizans’ın yardımı ile Şehzade Halil kurtarılmıştır. Bunun karşılığında da Bizans’ın Osmanlı’ya olan borçları silinmiştir.

Yıldırım Bayezit döneminde 1402’de Bizans ile bir anlaşma olmuştur.