2. HİTİTLER:

Anadolu’da siyasi teşkilatlanma önceleri şehir devletleri halinde olmuştur. Anadolu'da ilk siyasi birlik Hititler zamanında olmuştur.

    Kafkaslar üzerinden geldiği sanılan Hititler MÖ-2000 yıllarında Orta Anadolu’da Kızılırmak çevresine yerleşmişlerdir. Hititler Hattuşaş (Boğazköy) başkent olmak üzere bir devlet kurdular. Hitit Devleti’nin

Bu dönemin en önemli olayı Hititler ile Mısır'ın Kadeş'te Kuzey Suriye toprakları için karşı karşıya gelmesidir. 16 yıl süren savaşlardan bir sonuç alınmamıştır. MÖ 1280 de aralarında Kadeş Antlaşması imzalanmıştır. Bu antlaşma tarihte bilinen ilk yazlı antlaşmadır.

-Hititler MÖ 1200’lerde Ege göçleri ile batıdan gelen kavimlerin Hitit Devleti’ni yıkması sonucunda MÖ 700 yıllarında önce Asurlara sonra da Perslerin hâkimiyetine girmişler.  

Hititlerde Ordu:

Hititlerde eli silah tutan bütün erkekler askerlik yapmak zorundaydı. Savaş arabalarında biri sürücü, ikisi okçu üç savaşçı bulunurdu. Ordu; yaya, atlı ve savaş arabalı askerlerden oluşurdu.

Yaya askerler;  mızrak, kılıç, kalkan, balta, topuz gibi aletler kullanırlardı.

Savaş Arabalarındaki askerler ise ok ve yay kullanırlardı.                                    

Hititlerde Kültür ve Medeniyet:

Devletin başında  “Büyük Kral" unvanını taşıyan bir hükümdar bulunurdu. Kral, aynı zamanda

-başkomutan,

-başrahip ve baş yargıç sayılırdı. Kralın yetkileri "Pankuş" denilen bir meclis denetlerdi.

Kraldan sonra en yetkili kişi "Tavananna" denilen kraliçeydi.

Tavananna’nın Yetkiler: Tavananna, kralın olmadığı zamanlarda Pankuş’a başkanlık eder, dini toplantılar ve bayramlar düzenlerdi.

Hititlerde Din Anlayışı:

Anadolu’da MÖ 1700’lerde kurulan Hititlerde kralların, gücünü tanrıdan aldığına inanılır ve emirleri tanrının emriymiş gibi görülürdü.

Fakat krallar kendilerini tanrı olarak görmezlerdi. Bu yüzden Hititlerin yönetimi dine dayalı bir krallık veya teokratik bir monarşi olarak ifade edilebilir 

Çok tanrılı bir dini inanışları vardı. Komşu ülkelerin tanrılarını benimsediklerinden Bin Tanrı İli olarak anılmışlardır.    

Hititlerde sosyal yapıda en üst sınıfı kral ve ailesi oluşturmuştur. Bu sosyal yapı;

- asiller,

-rahipler,

-sanatçılar,

-askerler,

-memurlar ve köleler gibi sınıflara ayrılmaktaydı.

Ekonominin temeli tarım, ticaret ve hayvancılığa dayanırdı. Topraklar tanrıların ve kralın ortak malı sayılırdı.

Yazı: Hititler Hint-Avrupa dillerinden birini konuşurlardı.

Hititler Asurlardan aldıkları çivi yazısı ve kendi buluşları olan hiyeroglif yazısını kullanmışlardır.

Hitit Edebiyatı daha çok dini nitelikte Mezopotamya edebiyatının etkisi altındaydı.

Hititler, Asurlulardan aldıkları çivi yazısıyla beraber kendi icatları olan hiyeroglif yazısını da kullanmışlardır.

Anal:

Tarihte ilk defa objektif tarih yazıcılığı Hititlerde başlamıştır. Çünkü Anallar adıyla tuttukları yıllıklarını tanrılara hesap vermek amacıyla yazılmıştır.

Hitit sanatı; Mezopotamya sanatının etkisinde gelişmiştir. Heykelcilik ve kabartmacılık gelişmiştir. Kabartma sanatının en önemli eseri Alacahöyük’deki Sfensli Kapı, Güneş Kursu, Yazlıkaya ve

İvriz kabartmalarıdır.

Hukuk: 

Anadolu’nun ilk kanunlarını yaan Hititler aile kurumunu ve özellikle kadın haklarını korumaya yönelik insancıl düzenlemeler yaptılar. Tarihin ilk meşruti krallığını kuran Hititler hukuk alanında Mezopotamya uygarlıklarından etkilendiler. Hititlerde adalet güneşle sembolleşmiştir. Güneş tanrıçası aynı zamanda hak ve adaletin koruyucusudur. Hititliler Mezopotamya’dan aldıkları kanunlara eklemeler ve düzeltmeler yaparak Anadolu’daki ilk kanunları oluşturmuşlardır. Kadınlara mülkiyet hakkı ve resmi nikâh zorunlulukları vardı. Kadınlara da boşanma hakkı tanınmıştı. Cezaları Sami kavimlerinden farklı olup Babillilere göre daha hafif ve insancıldı. Bu yönüyle Sümer kanunları gibi daha insancıldı. Cezalar genelde bedelinin ödenmesi şeklindeydi. Ölüm ve işkence cezaları yerine tazminat cezaları konmuştu. Yalnız insanları değil havan ve bitkileri de korumaya yönelik kanunlar koymuşlardı.

 Medeni hukuk ve ceza hukuku büyük gelişme göstermiştir. Hitit kanunları, hür vatandaşlara olduğu kadar kölelere de mülkiyet hakkı tanımıştır. Köleler bedelini ödedikleri takdirde özgür kalabilirlerdi.

BİR HİTİT YERLEŞİM YERİ:

SİVAS YILDIZELİ KAYAPINAR KÖYÜ Sivas'ın Yıldızeli ilçesine bağlı Kayapınar köyündeki "Hitit Şehri Kayalıpınar Harabe Ören Yeri'nde yapılan kazılarda milattan önce 1550'li yıllara ait olduğu tahmin edilen Sivas'tan halebe sefere giden bir Hitit askerinin yaşadıklarını çivi yazısı ile yazdığı tablete ulaşıldı.