Türkmenistan

Türkmenistan

 
 

Arka Çalgı 

Harika bir Türkmenistan Türküsü altyazılı

Türkmenistan, resmî adıyla Türkmenistan Cumhuriyeti, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan Orta Asya'da bir devlet. Türkmenistan, bağımsız Türk devletlerinden biri olup TÜRKSOY'un üyesidir. Resmî para birimi Manat'tır. Yönetim şekli cumhuriyettir.

Doğalgaz, su ve elektrik bedeva olan bir ülke. 

Batılı devletlerin para birimini kullanmıyorlar. İhracat İthalattan daha fazladır.

Bağımsız olduğu 1991 yılında buğday ve pamuğa dahi muhtaç olan ve dünyanın en fakir ülkelerinden birisi durumundaydı. Şimdi ise gayri safi milli gelir adam başına

 

Türkmenistan, resmî adıyla Türkmenistan Cumhuriyeti, 1991'de Sovyetler Birliği'nin dağılışından sonra bağımsızlığını kazanan Orta Asya'da bir devlet. Türkmenistan, bağımsız Türk devletlerinden biri olup TÜRKSOY'un üyesidir. Resmî para birimi Manat'tır. Yönetim şekli cumhuriyettir.

Orta Asya ülkelerinden olan Türkmenistan güneyden İran, batıdan Hazar Denizi, kuzeyden Kazakistan, kuzeydoğudan Özbekistan, güneydoğudan Afganistan'la çevrilidir.

 En yüksek yerleri Köyten Dağı (3319 m.) ve Kopet Dağı (2942 m.)'dır. 

Hazar Denizi'nin hemen yanıbaşında yer alan ve tuz yönünden zengin olan Karaboğaz Gölü, Türkmenistan toprakları içinde yer alır. 

Türkmenistan akarsu yönünden fakirdir. Etrek ırmağının bir bölümü Türkmenistan'ın içinde yer almaktadır. 

Tejen ve Murgap adlı akarsuları Karakum çölü içinde kaybolmaktadır. 
Amu Derya ırmağının çok az bir kısmı Türkmenistan sınırları içinde yer alır. 

Bunun dışında önemli bir akarsuyu yoktur. Ancak su ihtiyacının karşılanması için 1300 km uzunluğundaki Karakum kanalı yapılmıştır. Bu kanal güneydedir. 

Topraklarının beşte dördünü Karakum çölü kaplamaktadır. Güney kısmında Kopet dağ kütlesi ve yaylalar yer alır. 

Topraklarının %3.5'i tarım alanı, 
% 17'si otlak, 
Diğer kısımları  kısmen otlak olarak kullanılabilen çöl ile kaplıdır.

İklim olarak kurak ve sıcak bir iklim hâkimdir. Sıcaklık yaz aylarında bazen 50 dereceye kadar çıkar. Kış aylarında ise -25 dereceye kadar düşebilmektedir.

TARİHİTEN GÜNÜMÜZE TÜRKMENİSTAN

Bölge, 13. yüzyılda Cengiz Han tarafından işgal edildi. Daha sonraki yüzyıllarda İran hükümdarı, Hive hanları, Buhara emirleri ve Afgan beyleri arasında çekişmelere neden oldu. 1868'de Ruslar, Hazar Denizi'nin doğu kıyısına çıktılar ve Kradsnovodsk limanını kurdular. 
1881'de çıkan bir Türkmen ayaklanması bastırıldı ve bölge Türkmenistan'a katıldı. Ekim Devrimi'nden sonra Türkmenler, geçici bir hükûmet oluşturdular, ama Kızıl Ordu 1919'da Aşkabat'ı, 1920'de de Krasnovodsk'u işgal etti; Sovyet rejimi ilan edildi ve 
Türkmenistan, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) içinde özerk bir Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti oldu. 1924'e kadar Transhazar bölgesi, Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti içinde yer alıyordu, Türkmenistan'ın günümüzdeki öbür bölgeleri de Buhara ve Harezm Sovyet halk cumhuriyetlerine bağlıydı. 27 Ekim 1924'te SSCB'nin merkezi yürütme komitesi, Orta Asya topraklarının sınırlarını belirleme kararı aldı ve Türkmenistan, Buhara ve Harezm cumhuriyetlerinin toprakları Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan arasında paylaşıldı. Türkmenistan, eski Buhara ve Harezm cumhuriyetlerinin Türkmen bölgelerini içine aldı ve Sovyetler Birliği'nin bir federal Sovyet sosyalist cumhuriyeti oldu. 

1989'dan başlayarak SSCB'de gerçekleştirilen reformlar sonucunda SSCB'yi oluşturan diğer cumhuriyetler gibi bağımsızlığın ilan edildiği ülkede, 27 Ekim 1990'da cumhurbaşkanlığına seçilen Saparmurat Niyazov 18 Mayıs 1992'de yeni anayasanın kabulünden sonra yapılan seçimde, yeniden cumhurbaşkanı seçildi. 21 Aralık 2006'da Niyazov'un ölümünden sonra 2007'deki seçimleri Kurbankulu Berdimuhammedov kazandı ve hâlen devlet başkanlığını yürütmektedir.

TÜRKMENİSTAN GENÇLİK FOLKLOR EKİBİ

Müzik

 

Google+ WhatsApp