Meşrutiyet Dönemi Olayları ve Osmanlı Devleti'nin Durumu

II. MEŞRUTİYET (24-TEMMUZ-l908)

 SEBEPLERİ:

II. Abdülhamid’in Osmanlı-Rus savaşını sebep göstererek Meclisi-Mebusanı kapatması ve bu olayın aydınlar tarafından tepkiyle karşılanması,

Kurulan gizli derneklerin anayasa mücadelesine başlaması,

Reval buluşmasında İngiltere ve Rusya’nın Osmanlı topraklarını paylaşmaları.

AMACI: I. Meşrutiyet’te olduğu gibi azınlıklara seçme ve seçilme hakkı vererek devletin dağılmasını önlemek.

İLANI: Ülkede karışıklıklar ve gösteriler artmaya başlayınca Enver Bey ve Niyazi Bey gibi bazı subayların Makedonya'da isyan çıkarması üzerine padişah II. Abdülhamid anayasayı yeniden yürürlüğe koydu. 24-Temmuz-1908 ‘de yeniden seçimler yapıldı.

ÖNEMİ: II. Meşrutiyet'te Türk siyasi hayatında ilk kez partili döneme geçilmiştir. (İttihat ve Terakki Fırkası) 

 

II. MEŞRUTİYETİN KENDİNDEN ÖNCEKİ SİYASİ GİRİŞİMLERLE ORTAK YÖNLERİ

          Sened-i İttifak, Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı. I. Meşrutiyet, II. Meşrutiyet Padişahın otoritesini sınırlamıştır

     Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı, I. ve II. Meşrutiyet amaçlarının devleti yıkılmaktan kurtarmak olması anayasacılık yönünde yapılan ıslahatlardır

      I. Meşrutiyet, II. Meşrutiyet seçme ve seçilme hakkı kazanan halkın Türk tarihinde ilk defa yönetime katılmasını sağlamıştır.

      II. MEŞRUTİYETİN SEBEP OLDUĞU GELİŞMELER

 -1878 Berlin Antlaşması’yla Bosna- Hersek 'i denetleme hakkına sahip olan Avusturya II. Meşrutiyet’in kavramlarından rahatsız olduğunu bildirerek Bosna - Hersek'i topraklarına katmıştır.

 -Berlin Antlaşması ile özerklik kazanan Bulgar

Prensliği, 1908 'de bağımsızlığını kazanmıştır.

-Yunanistan Girit’i işgal etmiştir.

-31-Mart Olayı çıkmıştır.

-Trablusgarp’a İtalyanlar saldırdı

-Balkan savaşları çıktı ve bu savaşlarda doğu Trakya hariç Avrupa’daki topraklarımızı kayıp ettik.

  31 - MART OLAYI 13-Nisan -1909

 SEBEBİ: II. Meşrutiyete karşı bir ayaklanmadır.

SONUÇ: Selanik'te toplanan Hareket Ordusu İstanbul'a geldi. Ayaklanmayı bastırdı. Komutanı; Mahmut Şevket Paşa, harekat subayı Mustafa Kemal’di.

 Özelliği: Düzene yani devletin sistemine karşı bir ayaklanmadır.

 TRABLUSGARP (İTALYA SAVAŞI) 1911

 SEBEBİ: Siyasi birliğini geç sağlayan İtalya’nın hammadde ve pazar arayışıyla sömürge elde etme istemesi. İtalya, önce Fransa ve İngiltere’nin onayını almış ve Osmanlı Devletinden Trablusgarp’ı istemiştir. Sonra İtalyanlar Trablusgarp’ı işgal etmişlerdir.

 GELİŞMESİ: Donanma yeterli olmadığından denizden kuvvet gönderilemedi.

Mısır İngiliz işgalinde olduğu için Trablusgarp’ın işgaline engel olunamamış ve müdahale edilememiştir.

Trablusgarp’ın savunması için gizlice sivil kıyafetiyle karadan giden gönüllü Osmanlı subayları burada; yerli halkı teşkilatlandırarak, İtalyanlara karşı direnmelerini sağlamışlardır.  Bu gönüllü subaylar arasında Mustafa Kemal’ de bulunmaktaydı.

Mustafa Kemal ve arkadaşları; Derne, Tobruk ve Bingazi’de İtalyanlara karşı başarılar kazandılar ve İtalyanlar adete kıyıya mıhlandılar. İtalyanlar fazla ilerleyemediler. Bunun üzerine İtalyanlar; Oniki Aday’ı işgal ettiler.

SONUCU: I. Balkan Savaşının çıkmasıyla Trablusgrap’taki subaylar geri dönmüş; Trablusgrap savunmasız kalmıştır. Oucuh (Uşi) Antlaşması imza edilmiştir.

  UŞİ ANTLAŞMASI-1912

 1912’de imzalanan Uşi Antlaşmasına göre;

On iki ada geçici olarak, Balkan savaşları bitinceye kadar İtalya’da kalacaktı.

Trablusgrap kesin olarak İtalyanlara bırakılmıştır. (İtalyanlar Oniki Ada’yı boşaltmadılar, 1945’de İtalyanlar On İki Ada’yı, Yunanistan’a bıraktılar.

NOT: Uşi Antlaşması’yla Osmanlı Devleti Kuzey Afrika ’daki son toprağını da kaybetmiştir.

 BALKAN SAVAŞLARI 1912-1913

  l. BALKAN SAVAŞI

 SEBEPLERİ:

1) Fransız İhtilali sonucu yayılan milliyetçilik akımı

2) Rusya'nın sıcak denizlere inme politikası gereği Balkan uluslarını kışkırtması

SAVAŞIN BAŞLAMASI: Rusya'nın temel amacı sıcak denizlere inmekti. Bu amaçla; Rusya Balkanlar’da Panslavizm politikasını takip etti. Rusya; Sırbistan, Bulgaristan, Karadağ ve Yunanistan'ın aralarında bir bağlaşma yapmasını sağladı.

    Balkan Devletleri, Osmanlı Devleti'nin Makedonya'da yenilik yapmamasını istediler, bu istekleri kabul olmayanıca bunu gerekçe göstererek Osmanlıya karşı savaşı başlattılar. İlk saldıran ülke Karadağ'dı.

SONUÇLARI: Osmanlı Devleti savaşı kaybetmiştir. Çünkü; Askerlerinin bir bölümünün terhis edilmesi, Ordu komutanları arasında oluşan siyasi görüş ayrılıkları.

** Edirne ve Kırklareli kaybedilmiştir.

** Arnavutluk bağımsızlığını kazanmıştır. (Balkanlarda bağımsızlığını kazanan son devlettir. )

Büyük Devletlerin araya girmesiyle yeni Balkan haritasını belirlemek amacıyla LONDRA KONFERANSI toplanmıştır. (Aralık 1912 ) Alınan kararlara göre;

-Midye - Enez hattının Batısı, Balkan Devletlerine bırakıldı.

 -Ege Adaları, Yunanistan'a bırakıldı.

 NOT: Enver Paşa “Babıali Baskını” denilen bir hükümet darbesi yaptı. 1913 İttihat ve Terakki Fırkası 1918 yılına kadar iktidarda kaldı.