Müslümanların Hayatında Cuma ve Cuma Gününan sünnetleri

Müslümanların hayatında Cuma

Cuma Gecesi (Perşembeyi Cumaya Bağlayan Gece) Ve Gününün Özel Amelleri

İslam’da bütün zamanlar ve mekânlar, önem ve değer bakımından eşit değildirler. Çünkü cami, Kâbe, Peygamber ve onun Ehl-i Beyti’nin  mübarek kabirlerinin bulunduğu mekânlar, başka mekânlardan daha üstün bir konuma sahiptirler.

Aynı şekilde Kadir gecesi, Cuma gecesi, mübarek Ramazan ayı ve… başka zamanlara kıyasla daha üstündürler. Cuma gecesi ve günün önemi hakkında birçok rivayet nakledilmiştir. Örneğin Peygamber Efendimizden (s…) şöyle rivayet edilir: “Cuma günü, günlerin efendisidir ve Allah katında Kurban ve Ramazan bayramından daha üstündür.”[1]

Bu üstünlükten dolayı buyruluyor ki “Hayır ve kötü amellerin sevabı ve günahı bu günde daha fazla olur.[2]

Bu yüzden Cuma gecesi ve günü hakkında rivayetlerde bazı ameller şöyle sıralayabiliriz:

1- Kur’an’dan bazı sureleri okumak
2- Dua
3- Ev halkını mutlu etme
4- Farz ve haramlara dikkat etme
5- Cafer-i Tayyar namazını kılma
6- Peygamber’e (s...) salâvat gönderme
7- Temizlik
8- Cuma namazı
9- Kabir ehlini ziyaret etme
10- Cuma gününün guslü
11- Hasta ziyareti
12. Din öğrenimi
     Şimdi bunları ayrı ayrı açıklayacak olursak;

1- Kur’an’dan bazı sureleri okumak 

Cuma gecesi ve gündüzünde Kur’an’ın bazı surelerini okunması tavsiye edilmiştir. Örneğin Cuma Suresi, Nisa Suresi ve diğer bazı sureler.

Hz. İmam Ali (a.s) buyuruyor: “Herkim Nisa suresini her Cuma okursa, kabir azabından yana güvende kalacaktır.”[3]

 2- Dua

Allah-u Teâlâ her zaman kuluna yakındır ve duasını işitir. Ama Cuma gecesi ve günü duanın önemi daha fazladır ve kabul olunmaya daha yakındır.

Peygamberimiz (s…) şöyle buyurmuştur: “Cuma gününde bir an vardır ki mümin kulun duası onda muhakkak kabul olur.”[4]

Başka bir rivayette de Hz. Ali (a.s) şöyle buyuruyor: “Cuma gününün faziletlerinden birisi, Allah’tan istenilen her hacetin kabul olmasıdır.”[5]

3- Ev halkını mutlu etme

     İslam kültüründe Cuma, bayram günüdür. Bu tatil gününde evin erkeği evde ailesiyle birlikte bulunmalı ve evde sıcak bir ortam oluşturulmalıdır. Bu yüzden ev büyüğü bir miktar meyve veya tatlı alarak, ev halkını sevindirmelidir.[6]

4- Farz ve haramlara dikkat etme

Cuma gecesi ve gündüzünün İslam’da yüce bir makama sahip olduğuna değindik. Bundan dolayı günah o günde çok yerilmiştir ve güzel amellerin sevabı da kat kat fazladır.

Ehl-i Beyitten nakledilen bir hadise göre: “Hayır ve şer, Cuma günü kaç kat olur.”[7]

Yine başka bir hadiste; “Cuma gecesi günahlardan kaçının. Çünkü kötülük ve iyilik (o gece) katlanır. Herkim Cuma gecesi Allah’a karşı günah işlemekten el çekerse, Allah-u Teâlâ geçmiş günahlarını bağışlar.”[8]

5- Cafer-i Tayyar namazını kılma

Bu namaz çok önemli bir namazdır. İslâm Ümmeti arasında meşhur ve değerlidir. Peygamber Efendimiz (s.a.a) Cafer-i Tayyar’a öğretmiştir. Cafer-i Tayyar namazının en faziletli zamanı Cuma öğlesinin ilk vakitleridir.[9]

6- Peygamber’e (s...) salâvat gönderme

Cuma gece ve gündüzünün önemli ve beğenilmiş amellerinden birisi de Peygamber Efendimize (s...) salâvat göndermektir

7- Temizlik

Cuma, temizlik günüdür. Rivayetlerde bu günde temizlik yapmak hakkında vurgular yapılmıştır.

Bir hadiste şöyle buyruluyor:  “Hepiniz Cuma günü süslenin, gusledin, güzel koku sürün, sakalınızı düzene sokun, en temiz elbiselerinizi giyin ve Cuma’ya hazırlanın.”[10]

Aynı şekilde tırnakları almak, saçları kısaltmak ve evi temizlemek, Cuma günü müstehap amellerindendir.

8- Cuma namazı

Cuma namazı siyasi ve ibadi bir namazdır ve büyük bir önem taşır. Kur’an-ı Kerim’de şöyle yer almıştır:

“Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığı zaman, hemen Allah'ı zikretmeye koşun ve alış verişi bırakın…”[11]

 9- Kabir ehlini ziyaret etme

Bu dünyadan göçerek, elleri hayırlı amellerden kopanlar, geride kalmışlarına göz dikerler. Geride kalanlarının hayırları onlar için bir rahmet rüzgârıdır. Bu yüzden geride kalanlar ölenlerini yâd etmelidirler. Özellikle Cuma gece ve gündüzündeki amellerin sevabı daha fazladır.

Bir hadiste“Cuma günleri kabir ziyaretine gidin, zira ölülerden birisi bir sıkıntıda olursa, rahatlığa kavuşur.”[12]Buyrulmaktadır.

Kabir ziyareti, insana ölümü hatırlattığından dolayı da ayrı bir önem taşımaktadır.

10- Cuma gününün guslü

Peygamberimiz de (s…) İmam Ali’ye (a.s) vasiyetinde şöyle buyuruyor: “Yiyecek paranı verip su alma pahasına olsa bile, her Cuma gusül et. Çünkü hiç bir müstehap amel bundan daha üstün değildir.”[13]

11- Hasta ziyareti

Hasta ziyareti, Müslümanın Müslüman kardeşinin boynundaki dini haklarından birisidir ve Müslümanların hayatında özel bir yeri vardır. Peygamber (s…) şöyle buyuruyor: “Her Müslümanın, Müslüman kardeşi üzerinde 30 hakkı vardır. Bu hakları yerine getirmeli ya da af dilemelidir. Bunlardan birisi, Müslüman kardeşi hastalandığında ziyaretine gitmektir.”[14]

12- Din öğrenimi

Bir hadiste şöyle buyruluyor:  “Eyvahlar olsun o Müslümana ki her hafta Cuma günü kendisini dini konuları öğrenmeğe adamıyor.”[15]