8. Sınıflar T.C. İnkılap Tarihi ve Atütürkçülük Dersi Atatürk ilkeleri ve Çağdaşlaşma İle İlgili Değerlendirme ve Test Soruları
ÇAĞDAŞLAŞMA VE ATATÜRK İLKELERİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI
TEST: 1
1. Halkçılık; bütün vatandaşların yasalar önünde eşit olmalarını, devlet imkânlarından eşit olarak yararlanmalarını esas alan ve her türlü ayrımcılığı reddeden Atatürk ilkesidir.
Buna göre aşağıdaki uygulamalardan hangisi Atatürk’ün halkçılık ilkesine göre hareket edildiğinin göstergesidir?
A) Millî kültürün korunması ve geliştirilmesi
B) Büyük yatırımların devlet tarafından gerçekleştirilmesi
C) Dünyadaki bilimsel ve teknolojik gelişmelerin takip edilmesi
D) Sosyal ve ekonomik alanda kadınlara erkeklerle aynı hakların sağlanması
2. Tevhid-i Tedrisat Kanunu’nun kabul edilmesinden sonra yabancı okullar Türkiye için bir sorun hâline gelmiştir. 1925 yılında bu okullarda;
• Tarih, coğrafya ve yurttaşlık bilgisi derslerinin Türk öğretmenler tarafından okutulması,
• Türk müfettişlerce denetlenmesi,
• Derslerde Türklük aleyhinde ifadelerin yer almaması kararları alınmıştır.
Buna göre Türkiye’nin, yabancı okullar konusunda sergilediği tutumla aşağıdakilerden hangisini amaçladığı söylenebilir?
A) Eğitim kalitesini artırmayı
C) Millî kültüre zarar verilmesini önlemeyi
B) Kapatılmalarını sağlamayı
D) Laikliğe uygun eğitim yapılmasını sağlamayı
3. Atatürk’ün Osmanlı’nın son yenilmez pehlivanı Kurtdereli Mehmet Efendi’ye yazdığı mektuptan:
Seni cihanda büyük ün almış bir Türk güreşçisi olarak tanıdım. Parlak başarılarının sırrını şu sözlerle açıkladığını da öğrendim: “Güreşirken bütün milletimi arkamda hisseder ve milletimin şerefini korumak için her şeyi yapardım.
Ve sanki bütün milletimin kuvvetinin yanımda olduğunu hissederdim.” Bu dediğini en az yaptıkların kadar beğendim. Onun için senin bu değerli sözünün Türk sporcularına bir meslek ilkesi olmasını diliyorum.
Bu mektuba göre Atatürk Türk sporcularına aşağıdakilerden hangisini tavsiye etmektedir?
A) Sporun yalnızca yeteneğe bağlı kalması gerektiğini
B) Sporcunun milli heyecan içinde yetişmesi gerektiğini
C) Sporun sadece başarıyı esas alması gerektiğini
D) Ata sporlarımızdan güreşe daha fazla önem verilmesi gerektiğini
4. Cumhuriyetçilik ilkesi; yönetim şekli olarak halk egemenliğini esas alan, yöneticilerin halk tarafından belli bir süre için seçilmesini sağlayan, cumhuriyet rejimini ön plana çıkaran ve bunu bir hayat felsefesi hâline getirmeyi amaçlayan Atatürk ilkelerinden birisidir.
Buna göre cumhuriyetçilik ilkesi için,
I. Ülke yönetiminde tek kişinin egemenliğini reddeder.
II. Halkın, yönetimde söz sahibi olmasını savunur.
III. Seçimlerin belli aralıklarla yapılmasını öngörür.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III
5. İstanbul Hükûmeti adına Tevfik Paşa, 17 Ekim 1922’de bana gönderdiği telgrafta kazanılan zaferin bundan böyle İstanbul ile Ankara arasında anlaşmazlık ve ikiliği ortadan kaldırdığını ve millî birliğimizi sağladığını yazıyordu. Yani Tevfik Paşa şöyle demek istiyordu: “Memlekette düşman kalmadı. O hâlde padişah yerindedir, hükûmet onun yanındadır. Millete düşen de bu makamların vereceği emirlere uymaktır. Böyle olunca da elbette birliğe engel bir şey kalmamış olur.”
Tevfik Paşa, Mustafa Kemal’e çektiği bu telgrafta aşağıdakilerden hangisini yok saymıştır?
A) Ülke bütünlüğü B) Millî egemenlik
C) Millî bağımsızlık D) Milli kültür
6. Milliyetçilik ilkesi;
● Toplum ve devlet düzeni içerisinde inanç ve mezheplere saygılıdır.
● Sınıf ve zümre egemenliğini reddeder.
● Yer altı ve yer üstü kaynaklarının işletilmesinde ulusallaşmayı amaçlar.
Buna göre Atatürk’ün milliyetçilik ilkesinin;
I. Laiklik,
II. Devletçilik,
III. Halkçılık
ilkelerinden hangileriyle ilişkili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
7. Cumhuriyetçilik, devlet yönetiminde millî egemenliği ve millî iradeyi esas alan Atatürk ilkesidir. Bu ilkenin yönetim biçimi ve siyasi rejim olarak ifadesi cumhuriyettir.
Buna göre Atatürk’ün hangi sözü cumhuriyetçilik ilkesi bağlamında değerlendirilemez?
A) Milletin saltanat ve hâkimiyet makamı yalnız ve ancak Türkiye Büyük Millet Meclisidir.
B) Ben milletimin en büyük ve ecdadımın en kıymetli mirası olan istiklal aşkı ile dolu bir insanım.
C) Artık hükûmet ile millet arasında geçmişteki ayrılık kalmamıştır. Hükûmet millet; millet hükûmettir.
D) Efendiler; bu isim gereği bütün dünya bilmelidir ki artık Türkiye halkı hâkimiyetini hiçbir kişi ve makama veremez.
8. Atatürk’ün inkılap anlayışı; çağdaş uygarlığa ulaşma çabasıyla yapılan yeniliklere sahip çıkılmasını, bunların korunmasını ve yeni ihtiyaçlar doğrultusunda geliştirilmesini öngörür. Atatürk’ün anlayışına göre inkılap, bir noktaya varıp orada durmaz, süreklidir. Yaşam şartlarına ve çağın ihtiyaçlarına uygun biçimde gelişmeye açıktır.
Buna göre Atatürk’ün,
I. “Vatan artık bayındır hâle getirilmek istiyor, zenginlik ve refah istiyor. İlim ve bilgi, yüksek
medeniyet, hür fikir ve hür zihniyet istiyor! Bağımsızlık ve öz varlık, vatanın bu isteklerini tam olarak ve hızla yerine getirmek için esaslı ve ciddi bir şekilde çalışma emreder.”
II. “Din ve mezhep, herkesin vicdanına kalmış bir iştir. Hiç kimse hiç bir kimseyi, ne bir din
ne de bir mezhebi kabul etmeye zorlayabilir.”
III. “Bizim milletimiz birbirinden çok farklı menfaatleri takip eden ve bu itibarla birbiriyle mücadele hâlinde bulunagelen çeşitli sınıflara sahip değildir.”
sözlerinden hangileri inkılapçılık ilkesiyle ilişkilidir?
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III
9. Atatürk’e göre, Türk Devleti’nin dayandığı esaslar, tam bağımsızlık ve kayıtsız şartsız millî egemenliktir. Atatürk tam bağımsızlığı, “siyasi, mali, ekonomik, adli, askeri, kültürel kısaca her hususta bağımsızlık ve serbestlik” olarak tanımlamaktadır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi millî bağımsızlık doğrultusunda yapılanlardan biri değildir?
A) Kapitülasyonların kaldırılması
B) Büyük Millet Mecilisininaçılması
C) Manda ve himayenin reddedilmesi
D) Çok partili hayata geçiş denemeleri
10. Misak-ı İktisadi esaslarından bazıları şunlardır:
• Türk milleti tahribat yapmaz, imar eder. Bütün mesai, ekonomik yönden ülkeyi yükseltmek gayesine yönelmiştir.
• Türk vatandaşları kullandığı eşyayı mümkün mertebe kendi üretir. Çok çalışır, vakitte, servette ve ithalatta israftan kaçınır.
• Türkler hangi meslekte olursa olsun birbirlerini candan severler. Meslekler, zümre itibarı ile el ele vererek birlikler oluştu rur.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Misak-ı İktisadi esaslarının amaçlarından biri değildir?
A) Tasarruf bilincini geliştirmek
B) Kalkınmayı ithalat ile arttırmak
C) Millî üretime katkıda bulunmak
D) Meslek grupları arasında dayanışmayı sağlamak
11. Halkçılık, bireyler arasında hiçbir ayrım gözetmemek, kişilerin yasalar önünde eşitliğini benimsemek ve egemenliğin halka ait olduğunu kabul etmektir.
Buna göre halkçılık ilkesinin toplumda,
I. Yönetime katılma
II. Hiçbir kişi ya da gruba ayrıcalık tanımama
III. Devlet imkânlarından eşit olarak faydalanabilme
hedeflerinden hangilerini gerçekleştirmeye yönelik olduğu söylenebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
12. Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı, büyük sermaye ve ileri teknoloji gerektiren projelere, ham maddeleri yurt içinde üretilen ve üretilebilecek tesislere ve bu tesislerin kuruluş kapasitelerinin iç tüketimi karşılayabilecek düzeyde tutulmasına önce lik vermiştir. Bu dönemde 20 fabrikanın kurulması öngörülmüş ve dokuma, cam, kimya ve kâğıt sanayinde çok sayıda fabrika açılmıştır. Bu fabrikaların işletme ve yönetimleri Sümerbank’a verilmiş, madencilik ve enerji işlerini yönetmekle Etibank ve Maden Tetkik Arama Enstitüsü görevlendirilmiştir.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinin Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı’nın uygulanma nedenlerinden biri olduğu söylenebilir?
A) Ham madde ihtiyacını ithal ürünlerle karşılamak
B) Ekonomide üretim açısından dışa bağımlılığı azaltmak
C) Yatırımların özel sektör aracılığıyla gerçekleştirilmesini sağlamak
D) Yer altı kaynaklarının yabancı sermaye eliyle çıkarılmasını teşvik etmek
13. “…Bizim toplumumuz için ilim ve fen lüzumlu ise bunları aynı derecede hem erkek ve hem de kadınlarımızın elde etmeleri gerekir... Bundan dolayı kadınlarımız ilim ve fen sahibi olacaklar ve erkeklerin geçtikleri bütün öğretim basamaklarından geçeceklerdir... Kadınlar toplum yaşamında erkeklerle birlikte yürüyerek birbirinin yardımcısı ve destekçisi olacaklardır.”
Atatürk’ün 31 Ocak 1923 tarihli İzmir konuşmasıyla,
I. Kadınların eğitimine gereken önemin verilmesi
II. Kadın-erkek eşitliğine yönelik adımların atılması
III. Kadınların sosyal hayata aktif katılımının sağlanması
durumlarından hangilerini amaçladığı söylenebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III
14. Atatürk, İzmir İktisat Kongresi’nin açılış konuşmasında; “…Baylar, tarihimizi dolduran bunca başarının, zaferlerin veya yenilgilerin, sıkıntı veren büyük zararın ve yıkımların tamamı oluştukları devirdeki ekonomimiz ile doğrudan ilgilidir. Yeni Türkiye’mizi hak ettiği yüksek düzeye ulaştırmak için zaman kaybetmeden ekonomimize öncelikle önem vermek zorundayız. Çünkü günümüz bütünüyle ekonomi çağıdır.” ifadelerini kullanmıştır.
Aşağıdakilerden hangisi Atatürk’ün bu sözü doğrultusunda alınan kararlardan biri olamaz?
A) Yabancı yatırımların engellenmesi
B) Aşar vergisinin kaldırılması
C) Özel girişimcilere kredi imkanı verilmesi
D) Vergi sisteminin çağın gereklerine uygun düzenlenmesi
CEVAP ANAHTARI:
1-D, 2-C, 3-B,4-D,5-B,6-B,7-B,8-A,9-D,10-B,11-D,12-B,13-D,14-A