Türklerde Kültür, Sanat ve Tarihi eserler

 

Türk İslam Devletlerinde Hukuki Yapı:

 Türk-İslam Devletlerinde Hukuki Yapı; şer’i ve örfi yargı olmak üzere ikiye ayrılıyordu.

 1. Şer’i Huku (Şer’i Yargı): Aile, miras, ölüm, ve ticaret konularıyla ilgilenirdi. Şer’i davalara kadılar bakardı.

     Kadıların Görevleri:

 Hayır işleri ve vakıfların idaresi gibi görevleri yargılamakla yükümlüydüler.

 Ayrıca hayır işlerine ve vakıfların idaresi gibi görevleri de vardı.

-Kadılara itiraz edildiğinde dava ikinci kez Divan-ı Mezalim’de görüşülürdü.

-Kadılar bulundukları yerdeki merkezi idarenin de temsilcisiydiler.  

        Divan-ı Mezalim: Kadıların verdiği kararlara itiraz edildiğinde Divan-ı Mezalim’de tekrar görüşülürdü.

        Kadi’l Kudat“ Hükümdar tarafından atanan kadıların başına Kadi’l Kudatdenirdi. Bunlar kadıların tayin ve denetimlerini yapardı.

    Kadılarda aranan özellikleri: Hakanlar tarafından detaylı araştırma yapıldıktan sonra atanan kadılarda;

   -Hukuk alanında uzman

    -Kültürlü ve halk tarafından güvenilir kişiler olmalıydılar.

    2. Örfi Hukuk (Töre):

Örifi hukuk;genel olarak yönetim, askeri ve mali hukuku ilgilendiren konuları kapsardı. Başında Emir-i Dad bulunurdu.

Emir-i Dat: Örfi mahkemelerin ağır siyasi suçlar için verdiği kararlar, sultanın başkanlığındaki özel mahkemelerde hükme bağlanırdı.

Türkiye Selçuklularında örfi yargıya „darü’l adl“ (adalet evi) adı verilirdi.

Kadıasker: Ordu mensuplarının davalarına ise kadıasker bakmaktaydı.

Türkiye Selçuklularında bunakadıleşker denirdi.

    Divan-ı Mezalim’in Görevleri:

   -İdareciler ve memurlar hakkındaki şikayetlerin incelenmesi

   -Divan kâtipleri ile vakıfların denetlenmesi

   -Kadı mahkemelerinde verilen kararların uygulanması

   -Muhtesibin yerine getirmediği kararların uygulanması