ATATÜRK'ün HAYATI -slyt ptf
Mustafa Kemal'in Hayatı
ÜNİTE KONULARINI GÖRMEK İÇİN (LÜTFEN ÜZERİNE TIKLAYIN)
Mustafa Kemal’in Hayatı (Ders Notu PDF) (SLAYT) Ders Notu
Mustafa Kemal’in Ailesi
• Mustafa Kemal Atatürk 1881 yılında Selânik'te doğdu.
• Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde Hanım'dır.
• Zübeyde Hanım’ın babası, Sofuzadeler diye tanınan Feyzullah Ağa’dır.
• Baba tarafından dedesi Kırmızı (Kızıl) Hafız olarak da bilinen Hafız Ahmet’tir.
• XIV- XV. yüzyıllarda Konya ve Aydın'dan Makedonya'ya yerleştirilmiş Kocacık Yörüklerindendir.
• Annesi Zübeyde Hanım ise Selânik yakınlarındaki Langaza kasabasına yerleşmiş eski bir Türk ailesinin kızıdır.
• Milis subaylığı, evkaf katipliği ve kereste ticareti yapan Ali Rıza Efendi, 1871 yılında Zübeyde
Hanım'la evlendi.
• Ali Rıza Efendi ile Zübeyde Hanım’ın; Fatma, Ömer, Ahmet, Mustafa, Makbule ve Naciye
adlarındaki altı çocuğu vardı.
• Atatürk'ün beş kardeşinden dördü küçük yaşlarda öldü, sadece Makbule (Atadan) 1956 yılına kadar yaşadı.
Mustafa Kemal’in Eğitim Hayatı
Mahalle Mektebi ve Şemsi Efendi Okulu
Mustafa Kemal okul çağına geldiğinde önce Hafız Mehmet Efendi'nin mahalle mektebinde öğrenime başladı, sonra babasının isteğiyle Şemsi Efendi Mektebi'ne geçti.
Selanik Askerî Rüştiyesi
• İlkokuldan sonra Selanik Mülkiye Rüştiyesine kısa süre devam etti.
• 1893 yılında Askeri Rüştiye'ye girdi ve askerî öğrenimi başladı.
• Bu okulda Matematik öğretmeni Mustafa Bey adına "Kemal" i ilave etti.
Manastır Askerî İdadisi
• 1896’da Selanik Askerî Rüştiyesini bitiren Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadi sınavlarına girerek bu okula girmeye hak kazandı.
• Arkadaşı Ömer Naci aracılığıyla edebiyata, özellikle de şiire ilgi duymaya başladı.
• 1896-1899 yıllarında Manastır Askeri İdâdi'sini bitirdi.
• Fransızcasını ilerletmek için okuduğu kitaplar sayesinde; Jean Jack Rousseau ,Voltaire
,Montesquieu, Auquste Comte gibi Fransız düşünürlerini yakından tanıdı ve inkılap, bağımsızlık, adalet, eşitlik gibi kavramları özümsedi.
Harp Okulu
• Mustafa Kemal 13 Mart 1899’da İstanbul’da harp okuluna başladı.
• Mustafa Kemal’in harp okulundaki öğrenimi sırasında eğitiminde ve yetişmesinde etkili olan başlıca
hocaları; Yüzbaşı Naci Bey, Fransızca Öğretmeni Necip Asım Bey, Tarih Öğretmeni Rahmi Paşa, Binbaşı Fazıl Bey ve Teğmen Osman Efendi’ydi.
• Ali Fuat (Cebesoy), Kazım (Karabekir), Refet (Bele), Cafer Tayyar (Eğilmez), Nuri (Conker),
Mehmet Arif (Ayıcı), Ali Fethi (Okyar) gibi Millî Mücadele Döneminin ünlü subayları, aralarında
bir ya da iki devre fark bulunsa da Mustafa Kemal’le aynı dönemde harp okulunda bulunmuşlardır.
• 1902 yılında teğmen rütbesiyle mezun oldu.
Harp Akademisi
• Harp Akademisine devam etti.
• 11 Ocak 1905’te akademiden beşinci sırada mezun oldu.
• Kurmay yüzbaşı rütbesiyle askerlik görevine başladı.
Mustafa Kemal’in Fikir Hayatını Etkileyen Gelişmeler:
Mustafa Kemal’in üzerinde büyük etkiler bırakan başlıca hocaları şunlardır;
• Topçu Feriki Ahmet Muhtar Paşa,
• Kurmay Binbaşı Refik Bey,
• Kurmay Yarbay Macit Bey,
• Pertev Paşa,
• Kurmay Albay Hasan Rıza Bey,
• Kurmay Albay Zeki Bey
• Kurmay Yarbay Trabzonlu Nuri Bey
Akademideki bütün bu hocaları dil bilen, iyi yetişmiş, deneyimli subaylardı.
MUSTAFA KEMAL'İN HAYATINDA İZ BIRAKAN ŞEHİRLER:
Selanik
• Mustafa Kemal’in doğup büyüdüğü ve günümüzde Yunanistan’ın sınırları içerisinde kalan Selanik, Makedonya’nın sosyal, siyasi, ekonomik ve kültürel açıdan en gelişmiş şehriydi.
• Hem bir liman kenti olması hem de demir yolu ile ulaşımının olması, Selanik’i önemli bir ticaret merkezi hâline getirmişti.
• Nüfusunun çoğunluğu Türk olan Selanik’te; Yunan, Ermeni, Bulgar, Yahudi gibi çeşitli din, mezhep ve milletlerden insanlar bir arada yaşamaktaydı.
• Bu etnik ve kültürel zenginlikle birlikte şehirde farklı kültürlerin yan yana yaşama ortamı
sağlanmıştı.
• Bu sayede Mustafa Kemal yeni ve farklı fikirlere karşı açık olan bir ortamda yetişti.
Manastır:
• Selanik’ten sonra Makedonya’nın diğer bir önemli şehri olan Manastır, ekonomik açıdan gelişmiş bir şehirdi.
• Manastır, önemli bir ticaret, yönetim ve ordu merkeziydi. Aynı zamanda demir yolu ile Selanik’e bağlıydı.
• Balkanlardaki siyasi hareketlilik ve milliyetçilik isyanları Manastır’da da etkisini göstermiştir.
• Mustafa Kemal, idadide öğrenim gördüğü süreç boyunca, arkadaşlarıyla ve öğretmenleriyle şehirdeki bu hareketliliği yakından takip ediyor ve ülkeyi ilgilendiren meseleler hakkında aralarında
tartışıyorlardı.
İstanbul:
• Mustafa Kemal, Manastır Askerî İdadisini bitirdikten sonra harp okulunda eğitim almak için
İstanbul’a gitti.
• İstanbul, Osmanlı Devleti’nin başkenti olması nedeniyle sosyal, ekonomik ve siyasi açıdan büyük bir öneme sahipti.
• Mustafa Kemal, başkentte bulunduğu süre boyunca ülkede meydana gelen tüm gelişmeleri de yakından takip edebilme fırsatı buldu.
• Okul yılları ve sonrasında arkadaşlarıyla sürekli bir araya gelip toplantılar yaptı ve ülke sorunlarıyla yakından ilgilendi.
Şam:
• Mustafa Kemal’in ilk görev yeri, 1905 yılında atanmış olduğu Şam’daki V. Ordu’dur.
• Makedonya’ya göre Şam, sosyal ve ekonomik yönden geri kalmış bir yerdi.
• Bölgede nüfusun çoğunluğunu Araplar oluşturmaktaydı.
• Osmanlı yönetiminden hoşnut olmayan bazı Arap kabileleri sürekli isyan etmekteydiler.
• Mustafa Kemal’in atandığı V. Ordu’ya bağlı olarak kurulan süvari alaylarına bu bölgedeki
çatışmaları önlemek ve ayaklanmaları bastırmak görevi verilmişti.
• Osmanlı Devleti, sert önlemlerle bu ayaklanmaları bastırmaya çalışıyordu.
• Mustafa Kemal, Arapların Osmanlı Devleti’nden ayrılma isteklerine ve bu doğrultuda yaptıkları faaliyetlere burada tanık oldu.
• Şam’da askerlik görevinin yanı sıra siyasi faaliyetlerini de sürdüren Mustafa Kemal, burada Vatan ve Hürriyet Cemiyetini kurdu.
• Ali Fuat’ın (Cebesoy) desteğiyle Beyrut’ta cemiyetin bir şubesini açtı.
• Suriye’de istediği gibi faaliyetlerini sürdüremeyen Mustafa Kemal, gizlice Selanik’e geçti ve oradada cemiyetin başka bir şubesini açtı.
Sofya:
• Balkan Savaşları’ndan sonra Sofya’ya Ateşemiliterlik olarak atandı. (1913)
• Sofya’da önce bir otelde kalan Mustafa Kemal, otel giderlerini karşılamakta zorlanınca Alman bir
ailenin yanına yerleşti. Böylece Almancasını da geliştirme imkânı bulmuş oldu.
• Sofya’daki görevi esnasında Bulgaristan’da yaşayan Türkleri ziyaret edip onlarla yakından ilgilendi, onların kültürel hayatlarının gelişmesi için çaba sarf etti.
• Bulgar ordusundaki subaylarla tanıştı ve Bulgar ordusunun manevralarını yakından takip etti. Ateşemiliterlik görevi esnasında Sofya’da yerli ve yabancı pek çok dost edindi.
Mustafa Kemal’in Askerlik Hayatı
• 1907'de Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) oldu. Manastır'a III. Ordu'ya atandı.
• 19 Nisan 1909'da İstanbul'a giren Hareket Ordusu'nda Kurmay Başkanı olarak görev aldı.
• 1910’da Fransa'ya gönderildi. Pikardi Manevraları ‘na katıldı.
• 1911 yılında İstanbul'da Genel Kurmay Başkanlığı emrinde çalışmaya başladı.
• 1911 yılında İtalyanların Trablusgarp'a hücumu ile başlayan savaşta, Mustafa Kemal bir grup arkadaşıyla birlikte Tobruk ve Derne bölgesinde görev aldı.
• 6 Mart 1912'de Derne Komutanlığına getirildi.
• 1912'de Balkan Savaşı başlayınca Mustafa Kemal Gelibolu ve Bolayır'daki birliklerle savaşa katıldı.
• 1913 yılında Sofya Ataşemiliterliğine atandı.
• 1914 yılında yarbaylığa yükseldi.
• Ateşemiliterlik görevi Ocak 1915'te sona erdi.
• Mustafa Kemal 19. Tümeni kurmak üzere Tekirdağ'da görevlendirildi.
Fikir Hayatını Etkileyen Yazarlar ve Düşünürler:
Mustafa Kemal’in idadi sıralarından başlayarak en çok okuduğu ve etkilendiği yazar ve düşünürlerden başlıcaları şunlardır:
• Ziya Gökalp - Milliyetçilik
• Namık Kemal - Vatanseverlik
• Mehmet Emin Yurdakul - Milliyetçilik
• Tevfik Fikret - İnkılapçılık
• J.J. Rousseau - Yurttaşlık Bilinci
• Montesquieu - Cumhuriyetçilik
• Voltaire - Bilimsellik, Akılcılık kavramlarının kendisinde gelişimine katkıda bulunan fikir adamları ve düşünceleridir.
Mustafa Kemal’in Eserleri:
• Çok kitap okumakla beraber fırsat buldukça kitap da yazmıştır.
• En önemli eseri Nutuk’tur. 1919’dan 1927’ye kadar geçen zamandaki gelişmeleri kapsamaktadır.
Ayrıca Mustafa Kemal’in, askerlikle ilgili birikimlerini aktardığı;
• “Takımın Muharebe Talimi”
• “Cumalı Ordugâhı”
• “Taktik Tatbikat Gezisi”
• “Bölüğün Muharebe Eğitimi”
• “Subay ve Komutan ile Konuşmalar” eserleri de bulunmaktadır.
• Cumhuriyet döneminde de geometri eğitimini kolaylaştıran “Geometri” eseri de bulunmaktadır.
Daha Detaylı Araştırmak İçin; ( Lütfen Üzerine Tıklayın)
