MANEVİ SEYR U SULUKTA OLMAZSA OLMAZ ADIMLAR

Bismillahirrahmanirrahim

1- Takva melekesini elde etmek: Takvanın özeti Allah’tan sakınarak İlahi sınırları riayet etmek, haramlardan kaçınıp farzları ihmal etmemek, kısacası kendini manen korumaktır. Bu konuda o kadar titiz ve hassas davranmalıyız ki takva unsuru bizde meleke haline gelsin. Yani günah ile karşılaştığımızda otomatik olarak bu güç devreye girerek bizi günahtan alıkoysun. 
2- Allah’ı zikretmek, O’nu hiçbir halde unutmamak: Hem dilde onu hatırlatan zikirleri söylemek hem kalpte onu yad etmek hem de amelde özellikle haramlarla karşılaştığımızda onu hatırlayıp nefsimize hâkim olmak.
3- Allah’a tevekkül etmek: O’nu her şeyde kendine vekil edinmek. Ona güvenip işlerini onun maslahatına bırakmak. Yani vazifeyi teşhis edip ona amel etmek, dua etmek vs. Ama ona vazife tayin etmemek. Ondan gelene razı olmak.  Kendine değil Rabbine güvenmek. 
4- Her amel ve davranışını, Şer’i hükümler esasına dayanarak yapmak: Yani Kur’an’a ve (sağlam kanallardan alınan) sünnet-i Seniyyeye dayandırmak. Delilsiz mesnetsiz, uygulamalardan uzak durmak.
5- Dünya ve dünyalık şeylere karşı sürekli çekingen ve ihtiyatlı durmak: Dünyaya kendini kaptırmamak, dünyaya düşkün hale gelmemek, dünyaya ait şeyleri elde ettiğimizde de, kaybettiğimizde de kendimizi kaybetmemek… İkisini de imtihan olarak görüp ona göre davranmak. Tabiri caizse dünyanın kendisine binmesine izin vermemek, tam tersine dünyaya binip aklın ve imanın gerektirdiği yönde onu yönlendirmek.  (Gerçek zühd buna denir.)
6- Ölümü unutmamak: Elinden geldiği kadar ona hazırlıklı olmak. Ölümü unutan ona hazırlanmaz. Ve ani ve beklenmedik ölüme müptela olur, hazırlıksız yakalanır. 
7- Sürekli nefis muhasebesi yapmak: Artı eksileri sürekli gözden geçirmek, eksikleri zamanında telafi edip mağfiret dilemek, artılar için şükredip fazlasını istemek. 
8- Tevbe ve istiğfarı asla unutmamak: Gece gündüz dilinden istiğfarı, kalbinden pişmanlığı, gözünden gözyaşını eksik etmemek. Resulullah (s.a.a, “Kalp sürekli paslanır, demir paslandığı gibi.” Buyurduğunda, “Cilası nedir Ya Resulallah?” diye sorduklarında “İstiğfar, Kur’an okumak ve zikir.” buyurmuştur.
9- Emri bilmaruf ve Nehy-i Anil-münkeri unutmamak: İyilik ve kötülükler konusunda duyarlı olmak ve bana ne mantığından uzak durmak. İlmihallerde beyan edilen şartlar dahilinde görevini ifa etmek.
10- Mümin kardeşlerine karşı duyarlı olmak: Onlara maddi ve manevi yardımlarını esirgememek.
11- Manevi saygı: İlahi emirleri tazim etmek, Rabbani alimlere ve takva ehli insanlara saygı ve hürmeti eksik etmemek.
12- Sabırlı olmak: İlahi emirlere İtaat etmede sabırlı olmak, günahlara ve haramlara karşı sabırlı olmak ve musibet ve belalara karşı sabırlı olmak. Cennetin ancak sabırla kazanılacağını unutmamak. 
13- İlim öğrenmek: Dinine, dünyasına, ahiretine faydalı olacak ilimleri ehlinden ve layık olan kimselerden öğrenmeye özen göstermek. 
14- İhlaslı olmaya çalışmak: Evet, yapacağı her işi sadece ve sadece Allah’ın rızası için yapmaya gayret etmek, özen göstermek. İhlasın amellerin ruhu olduğunu unutmamak, riya ve gösterişin gizli şirk olduğunu ve hem insanın amellerini yok ettiğini hem de insanın amel defterine vebal olarak yazıldığını asla unutmamak. 
15- Sılayı rahim konusunda hassas olmak: Akrabayla ilişkiyi korumak, onları görüp gözetmeye çalışmak, elinden gelen maddi ve manevi yardımları esirgememek… Özellikle anne babaya karşı görevlerini ifa etmeye çalışmak, onları razı etmeye son derece hassas davranmak ve onların rızası olmadan cennetin sadece bir kuru hayal olduğunu bilmek. 
16- Mümin kardeşlerini sık sık ziyaret etmek: Din ve dünya hususunda onlarla müzakere ve istişareyi unutmamak. Sıkıntıları paylaşma, yük olmaya değil, yük kaldırmaya çalışmak. 
17- Her şeyde, itidalli olmaya gayret etmek: Hiçbir şeyde ifrat ve tefrite düşmemek.
18- İslami muaşeret adabına riayet etmek: Bu adabı İslami kaynaklardan örenip insanlarla diyaloglarında onları göz önünde bulundurmak. Ahlaklı davranmayı, kibirden, gururdan, kendini beğenmişlikten, başkalarını tahkir etmekten, kalp kırmaktan, gıybetten, dedikodudan, söz taşımaktan ve kısacası, ara bozucu, fitne fesada yol açacak her söylem ve eylemden uzak durmak, insanlarla müdara etmeye ve kendisi için istediği ve beğendiği şeyleri başkası için de istemek, istemediği ve beğenmediği şeyleri başkası için de istememek, insanların hayrını istemek, onlara karşı hüsnü zan ve iyi niyet beslemek…
19- Sürekli korku ve ümit arasında bulunmak: Evet hadislerde de geçtiğim üzere müminin Allah’tan korkusu ve rahmetine umudu dengeli olmalı ve birbirine galebe etmemelidir. Bu denge bozulursa, insanın dünya ve ahireti de bozulur Allah muhafaza. 
20- Sürekli iffet ve izzet-i nefse sahip olmak: İzzet ve haysiyetini zedeleyecek her türlü söylem, eylem ve davranıştan uzak durmak.
21- Kul hakkına çok ama çok hassas davranmak: Haklar iki kısımdır, maddi haklar ve manevi haklar. Birisinin gıybetini etmek, kalbini kırmak, haysiyetiyle oynamak, iftira etmek, tahkir edip küçümsemek gibi şeyler manevi hakların ihlalidir. Maddi haklar da bellidir zaten. Evvela hak ihlali yapmamaya özen göstermek, Allah muhafaza yapıldığında da bir an önce helallik alıp telafi etmek gerekir; aksi takdirde kulun rızası alınmadan Allah’ın rızasını almak mümkün değildir. 
14:18 23.01.2024