Kırım Meselesi ve Kırım'ın Elden Çıkması

Kırım 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ile bağımsız hale gelmiş, 1779'da Aşnalıkavak Tenkihnamesi ile Ruslar Krım'ın iç işlerine karışarak istedikleri birini yönetime getirmişler ve 1792 Yaş Antlaşması ile de Kırım'ın tamamen Rusların eline geçmiştir.

Kırım Meselesi ve Aynalıkavak Tenkihnamesi 1779:

     Rusların niyeti Kırım'ı tamamen ele geçirmekti. Bunu Hem Osmanlı Hükümeti, hem de Kırım ileri gelenleri ve Kırım halkı biliyordu.

     Kırım Hanı Sahip Giray'ın 1775'te hanlığını bırakması üzerine Rusya bağımsız olan Kırım’ın içişlerine karışarak, kendi taraftarı olan Şahin Giray’ı Han olarak seçtirmek için Kırım’a girdi. Bunun için Kırımlılar bir heyet göndererek Osmanlı imparatorluğuna bağlanma isteklerini bildirdiler. Ruslar ise; para ile kendilerini tutan bir zümre oluşturdular ve Şahin Giray'ı Kırım Hanı yaptılar. Osmanlı, Şahin Giray’ın hanlığını tanımayınca savaş durumu ortaya çıktı.

Fransa’nın arabuluculuğu ile Rusya ile Aynalıkavak Tenkihnamesi (1779) (düzeltmesi) imzalandı. Buna göre;

-Ruslar Kırım’dan çekilecek

-Osmanlı da Şahin Giray’ın hanlığını tanıyacaktı.

   Bu olaydan sonra; Kırım’da iç savaş çıktı ve sonunda II. Katarina yönetimindeki Ruslar 1789 yılında Şahin Giray’a karşı çıkan isyanı bastırmak bahanesi ile Kırım’a girerek Kırım’ı işgal etti. Daha sonra da Kırımda binlerce Türk’ü kılıçtan geçirip Kırım'ı Rusya'ya bağladı (1779). 

Rusya bu antlaşmadan sonra Avusturya ile Osmanlı topraklarını paylaşmak için antlaşma yaparak 1783 yılında Kırım'ı kendi topraklarına kattığını dünyaya ilan etti. 

Bu durum üzerine Osmanlılar ile Ruslar arasında savaşa neden oldu. Osmanlı hem Rusya ile hem de Rusya'nın ittifak kurduğu Avusturya ile savaşmak zorunda kaldı. Osmanlı devleti Ruslarla yaptığı Yaş Antlaşması ile Kırım'ı Ruslara bırakmak zorunda kaldı. Bu anlaşma ile Osmanlılar için duraklama dönemi bitti ve dağılma dönemi başladı. 

Google+ WhatsApp