İlk Türklerde Hukuk

İlk Türklerde Hukuk

İlk Türk Devletlerinde Hukuk:

İlk Türklerde yazılı hukuk kuralları yoktu. Bunun yerine Töre adı verilen ve nesilden nesile aktarılan örf ve adetler vardı. Törede toplumun ve zamanın ihtiyaçlarına göre sürekli yenilikler ve düzenlemeler yapılırdı. Törenin değişmez hükümleri ise; a- adalet b- iyilik c- eşitlik d- İnsanlık idi. Töre hükümleri kağanın teklifi ile Kurultay tarafından değiştirtebilirdi. Kağan dâhil herkes Töre hükümlerine uymak zorunda olup, bu da İlk Türklerde Kanun üstülüğüne kanıttır. İlk Türkler adalete çok önem vermişlerdir. Dolayısıyla adalet teşkilatları kurmuşlardır. Mahkemelere Yargu, hâkimlere de Yargan ya da yargucu (Yargıç) denirdi. Suçlar  ağır ve hafif suçlar olarak ikiye ayrılırdı.

1.  Aağır Suçlar: ağır suçların cezası ölümdü.  Bu suçlar; Ordu ve savaştan kaçma, vatana ihanet (isyan) , adam öldürmek ve barış zamanı kılıç çekmek ve bağlı atı çalmak idamı gerektirirdi.

2. Hafif suçlar: Hafif suçlarda mala el koyma, özgürlük kısıtlama, para cezası gibi cezalar vardı. Hukukta aile(Oguş) çok önemli idi. Çocuklar babanın velayetinde olup evlilik önemli idi. Evlenme ve Boşanma kadın ve erkeğin karşılıklı rızası ile olurdu. Kız ve erkek tüm çocuklar mirastan pay alırdı. Uygurlarda tüm ticari hükümler anlaşma şeklinde olurdu. Ayrıca elçi dokunulmazlığı ve aman dileyene kılıç çekmeme vardı.

Google+ WhatsApp