Hz. Pegamberimizden Hadis; İlim ve Akıl
Allah'tan Korkmak ne demektir? İlim sahiplerinin,akıllı kimselerin ve cahil olanların vasıfları.
Kur'ana Göre Kurtuluş’a Erenler:
Kur’an-ı Kerim’e göre asıl kurtuluşa erenler:
Al-i İmrân Suresi 104. Ayet: İçinizde halkı hayra davet eden, iyiliği emreden ve kötülükten sakındıran bir topluluk bulunsun. İşte kurtuluşa erenler onlardır.
Allah’tan Korkmak:
Al-i İmran Suresi 102. Ayet: Ey iman edenler! Allah’a yakışır biçimde O’ndan korkun ve ancak Müslüman olarak can verin. Bir hadiste bu ayet şöyle açıklanmıştır.
Allah’tan korkmak:
- Allah’a itaat edip isyan edilmemesi
-Allah’ın anılıp unutulmaması
-Allah’a şükredip nankörlük edilmemesi
HZ. PEYGAMBERİMİZDEN İLİM VE AKIL İLE İLGİLİ HADİSLER
İlim öğrenin; çünkü ilim öğrenmek, mükâfatı olan bir ameldir ve onu okuyup okutmak zikirdir.
İlim aramak cihat,
bilmeyene öğretmek sadaka
ve ehline yaymak ise Allah’a yakınlıktır. Çünkü ilim, helâl ve haramı bilme yoludur.
İlim talibini cennet yollarına sevk eder, yalnızlıkta arkadaş ve gurbette dosttur.
İlim; zorluklarda kılavuz, düşmanlara karşı silah ve dostların gözünde ise ziynettir.
Allah, ilim ile bazı insanları yüceltir ve onları hayırlı işlerde uyulması gereken önderler kılar.
Öyle ki, amelleri başkalarının ilgisini çeker ve eserleri iktibas edilir. Melekler onlarla dost olmayı ister. Çünkü ilim, kalplerin hayatı, gözlerin körlüğünü önleyen nur ve bedenlerin zaafını gideren güçtür.
Allah-u Teâla, ilim sahibine, dostlarının safında yer verir, dünya ve ahrette iyilerle oturup kalkmayı ona nasip eder.
İlim ile Allah’a itaat ve ibadet edilir. İlim ile Allah tanınır ve tevhidine inanılır. İlim ile akrabalık bağı korunur, helâl ile haram tanınır ve ilim aklın öncüsüdür.
Akıl:
Allah-u Teâla aklı, bahtiyar kimselere ilham eder, bedbaht kimseleri ise ondan mahrum bırakır. Akıllı kimsenin özellikleri şunlardır:
-Kendisine cahillik yapana yumuşak davranır.
-Kendisine haksızlık yapanı affeder.
-Kendisinden aşağıda olanlara alçak gönüllü olur.
-İyilikte kendisinden üstün olanlarla yarışır.
-Konuşmak istediğinde önce düşünür, konuşacağı iyi bir şey ise söyler ve faydalanır. -Aklına gelen kötü ise susar ve kurtulur.
-Bir fitneyle karşılaştığında, Allah’a sığınır. Elini ve dilini fitneden korur.
-Bir fazilet gördüğünde, ganimet bilip elde etmeye çalışır.
-Haya ve iffetten ayrılmaz.
-Onda ihtiras görülmez.
Akıllı kimse, işte bu on özellikle tanınır.
Cahilin nişaneleri ise şunlardır:
-İlişkisi olduğu kimseye haksızlık yapar.
-Kendisinden aşağıda bulunanlara haksızlıkta bulunur.
-Üst seviyede olan kimselere karşı gelir.
-Düşünmeden konuşur.
-Konuştuğunda günaha düşer, sustuğunda gaflete dalar.
-Bir fitneyle karşılaştığında ona doğru koşup helak olur.
-Bir fazilet gördüğünde yüz çevirir ve ağır davranır.
-Geçmiş günahlarından korkmaz, kalan ömründe de günah işlemekten vazgeçmez.
-Hayır işlerde gevşeklik yapar.
-Elinden çıkan ve zayi ettiği hayırları da önemsemez.
İşte bu on haslet, akıl nimetinden mahrum kalan cahilin özelliklerindedir