CEMİYETLER

Kuva-i Milliye kurulmuştur bu askeridir.

Azınlıklar ise itilaf devletlerinin desteği ile kendi devletlerini kurmak istiyordular. İşgaller karşısında Anadolu’da amaçları yönünden faydalı ve zararlı olan üç cemiyet çeşidi vardır.

1. Azınlıklar tarafından kurulan Cemiyetler

2. Milli Varlığa düşman Cemiyetler

3. Milli Cemiyetler

AZINLIKLARIN KURDUĞU CEMİYETLER

Azınlıklar tarafından kurulan Cemiyetler; Rumlar, Ermeniler ve Museviler tarafından kurulan Cemiyetlerdir.

Amaçları; Osmanlı Devleti’nin içine düştüğü zor durumdan faydalanarak işgal devletlerinin desteği ile ve onlarla işbirliği yaparak Türk topraklarının bir kısmını ele geçirmekti.

   Amaçlarına ulaşmak için

-Devlet içinde iç karışıklıklar ve isyanlar çıkardılar.

İtilaf devletleriyle işbirliği yaparak Osmanlı Devleti’ni içten çökertmeye çalıştılar.

-Türk halkına karşı saldırıya giriştiler.

   Rum ve Ermeni çetelerinin amacı;

1. Halkı korkutup göçe zorlamak

2. Hükümeti zayıf düşürmek.

3. Orduyu zayıflatmak

4. Rus ve İtilaf devletlerinin ordusuna destek sağlamak

5. Kendi varlıklarını kanıtlamak 

  Mavri- Mira 

Eski Bizans İmparatorluğu’nu yeniden canlandırmak

Ege Bölgesi’nde ilerleyen Yunan birliklerine yardım etmek

Bu cemiyetin amaçlan doğrultusunda çalışan alt kuruluşlar ise; -Yunan Kızılhaçı

-Göçmenler Cemiyeti

-Yunan Komitesi ve Trakya Komitesidir.  

         Rum Pontus Cemiyeti

     Amacı:

    Patrikhaneye bağlı olarak çalışan cemiyetin amacı; İnebolu'dan Batum'a kadar uzanan bölgede bir Rum Pontus Devleti kurmaktı.                                                                                                           

       Etniki Eterya Cemiyeti

     1814’de kurulmuş olan bu cemiyete, Yunanistan’ın bağımsızlığı için alışmıştır. Ancak 1929’da Yunanistan, Edirne Antlaşması’yla bağımsız olunca faaliyetleri durmuştur.  20 . Yüzyılın başlarında tekrar faaliyetlerine başlayarak Pontus Rum Cemiyeti’yle birlikte aynı amaç için çalışmıştır.        

     Amacı:

    Yunanlıların bağımsızlığını sağlayan bu cemiyet, Mavri Mira Cemiyeti ile işbirliği yapıyordu.

Bu olaylar olurken Ermeniler de boş durmuyorlardı.

      Taşnak Sutyun ve Hınçak Komitesi:

     Doğu Anadolu bölgesinde bağımsız bir Ermenistan Devleti kurmayı amaçlamıştır.

      Ermeni Patriği Zaven Efendi, Rumlarınkine benzer bir teşkilat oluşturmuş. Doğu Anadolu'da bir Ermeni devleti kurmak için çaba harcıyordu. Ermenilerin Doğu Anadolu'da çoğunlukta olduklarını belirterek İtilaf Devletleri’nden yardım istiyordu.

Ancak, Amerikalı General Harbord ( Harbırd ) bölgede inceleme yaptıktan sonra bir rapor hazırladı. General Harbord raporunda; Bütün Doğu Anadolu'yu araştırdığını ve hiç bir yerde Ermenilerin çoğunlukta olmadıklarını tespit ettiğini belirtti.

Yahudilerin Kurduğu Cemiyet:

-Makabi

-Alyans

-İsrailit’tir

   MİLLİ VARLIĞA DÜŞMAN CEMİYETLER

Kürt Teali Cemiyeti: Merkezi İstanbul'da olan cemiyet işgalci kuvvetlerden yardım alıyordu. Amacı; Yabancı devletlerin koruyuculuğu altında Kürt devleti kurmaktı.

Teali İslam Cemiyeti: Merkezi İstanbul'daydı. Konya ve çevresinde faaliyet gösteriyor, Saltanat ve Hilafetin gücünü artırmaya çalışıyor, Anadolu'da başlayan milli harekete karşıydı.

İngiliz Muhipler Cemiyeti: Merkezi İstanbul'daydı. Acık amacı, Osmanlı Devletini İngiliz mandasına sokmak, gizli amacı ise memlekette milli harekete güç veren milli şuuru yok etmek.

Sulh ve Selameti Osmaniye Fırkası: Damat Ferid Hükümetini desteklemiş, vatanın kurtuluşunu padişah ve halifenin buyruklarına bağlı kalarak sağlama düşüncesindedir.

Hürriyet ve İtilaf Partisi: Anadolu'daki milli harekete karşıdır.

Not: Türklüğe zararlı faaliyet içinde bulunan bu cemiyetler, Osmanlı Devleti'nin varlığını sürdürebilmesi için yabancı bir devletin himayesi altına girmesi gerektiğini ileri sürüyorlardı.

Yaptıkları faaliyetlerle milletin direnme azminin ve moral gücünün zayıflamasına sebep oluyorlardı.